Minds of the Movement
An ICNC blog on the people and power of civil resistance
کارت شناسایی که توسط کمیته امنیت کشور بلاروس صادر میشود. یادداشت: " سه درصد، ساشا وقت فرار است" ساشا به لوکاشنکو رئیس جمهور بلاروس و ۳ درصد براساس نظرسنجی غیررسمی به میزان محبوبیت اواشاره دارد" منبع: توییتر @belamova
این ترجمه مقاله از نویسنده ماچه بارتکوفسکی است به عنوان "دستورالعملی برای نیروهای امنیتی برای حمایت ازجنبشهای دمکراسیخواه" كه در ۲۹ سپتامبر سال ۲۰۲۰ منتشر شد (اینجا). این مقاله همچنین به زبانهای فرانسوی (اینجا) ، روسی (اینجا) ، تایلندی (اینجا)، چینی (اینجا) ، و عربی (اینجا) موجود است. این ترجمه فارسی توسط محسن سازگارا انجام شده است
زمانی که شهروندان مقاومت مدنی را علیه حاکمیت اقتدارگرا شروع میکنند، مجریان قانون ونیروهای امنیت داخلی و نیروهای اطلاعاتی و ارتش کشورچگونه میتوانند کمک کنند؟
اخیراً برخی از نیروهای امنیتی بلاروس کارت شناسایی ارتش ویونیفورم خود را در اعتراض به دیکتاتوری طولانی مدت حاکم بر کشورعلنا در ظرف آشغال انداختند.
در ایالات متحده، ژنرالهای ارشد درنظردارند درصورتی که فرمانده فعلی ارتش آمریکا نتایج انتخابات را قبول نکند و از آنها بخواهد که برای سرکوب مردم به خیابانها بیایند، استعفا کنند.
یکی از نیروهای امنیتی بلاروس در اعتراض به دستور سرکوب جنبش یونیفورم خود را در ظرف آشغال انداخت و از این کنش خود فیلم تهیه کرد. انستاگرام @anatoli_novitski.
اما درهردوکشوراین حقیقت نشان داده میشود که چگونه قیام عمومی بر رفتار نیروهای امنیتی به نحوموثری اثرمیگذارد. درحقیقت تحقیقات زیادی انجام شده ونشان میدهد که درجنبشهای بیخشونت موفق، نیروهای امنیتی بیش .از ۵۲ درصد ریزش داشتهاند. زمانی که چنین ریزشهایی صورت گیرد امکان موفقیت جنبشهای بیخشونت چهل وشش برابرمیشود.
بگذارید بگویم که شما دارید درنیروی پلیس، امنیت داخلی، سرویسهای اطلاعاتی ویا درارتش خدمت میکنید. مافوق شما دستورمیدهد که جنبش دموکراسی خواه و مردم غیرمسلح که به عنوان اعتراض بیرون آمدهاند را سرکوب کنید. شما با آنچه حاکمیت وجیرهخواران اطرافش میخواهند بکنند، موافق نیستید و با تمام وجود میدانید اگرازاین دستورات پیروی کنید، دیگر به مردم خدمت نمیکنید. شما دنبال راههایی هستید که سرکوب را به تاخیر انداخته وازمسیرخود خارج کنید و یا درمقابل دستورات حاکمیت برای سرکوب جنبش بیخشونت بایستید.
شما تنها نیستید، بسیاری از پژوهشگران روزنامه نگاران و فعالان به کنشهای شجاعانه و درعین حال مخفیانه نیروهای امنیتی برای حمایت ازجنبشهای دموکراسیخواه در قرن گذشته اشاره کردهاند. این نیروها درطرف درست تاریخ قرارگرفتند. لیستی از کنشهایی که میتوان انجام داد، در زیرمیآید.
به عنوان یک قاعده عمومی، یک عضو نیروهای امنیتی باید بیشترین دقت را در اجرای کنشهای زیر داشته باشد. ایدهآل آن است که بر گروهی کوچک و قابل اعتماد و درصورت امکان بر گروهی خارج از سیستم، تکیه کند. لایههای حفاظتی اضافه کند تا اثر کنشهای فردی را تقویت کند.
۱ - درسیستم بمانید و به جنبش دموکراسی خواه از داخل کمک کنید.
اگر این راه را انتخاب کردید میتوانید:
*یک شبکه مقاومت درداخل وبا گروههای خارجی تشکیل دهید.
* خودتان به تنهایی اقدام کنید، ولی بهتراست با کسانی که مثل شما فکرمیکنند دورهم جمع شده و یک شبکه مقاومت در داخل ایجاد کنید.
*ازهمکاران خود به طورخصوصی احساس خود وخانوادهاشان را درباره حاکمیت وفرمانهای ضدشورش آن سوال کنید، اگر احساس کردید که نظرخوشی ندارند، ازآنها بخواهید که در داخل با شما همکاری کنند.
* افرادی را پیدا کنید که در جنبش مشارکت دارند و خانواده آنها نیز در نیروهای امنیتی خدمت میکنند. (شاید بتوانید از نیروهایی خارج از سرویسهای امنیتی کمک بگیرید) به این اعضای سرویسهای امنیتی نزدیک شوید و میزان وفاداری آنها به حاکمیت را ارزیابی کنید. اگر فرصتی پیش آمد، شبکه مقاومتی را دردرون شعبهها راهاندازی کنید.
* با بازنشستگان سرویسخود که میدانید نسبت به جنبش نظرشان مثبت است و یا موضعاشان را میدانید، تماس بگیرید.
*به طورغیررسمی باگروههای قانونی طرفدار دموکراسی وحقوق بشرداخلی و خارجی تماس برقرارکنید.
:تاخیر تاخیر تاخیر..... اختلال
*دستورات و اقدامات علیه جنبش را به شیوه قانونی به تاخیر بیاندازید.
*با احتیاط و به طور جدی تمامی مقررات و رویههای دپارتمان خود را رعایت کنید.
*خود را بیاطلاع نشان دهید، بگویید که مهارت لازم برای اجرای دستورات علیه جنبش را ندارید. در حقیقت اگر مافوقهای شما و یا همکارانتان از شما بخواهند که با آنها در سرکوب جنبش کمک کنید، تظاهر کنید که:
- نمیدانید چطورعمل کنید
- نمیدانید کجا باید بروید
- نمیدانید چطورآنها را پیدا کنید
- نمیدانید
- ندارید
- نمیتوانید مشارکت کنید
- نمیتوانید بپیوندید
- نمیتوانید کار کنید
- سرتان شلوغ است
- میخواهید کمک کنید
* نشان دهید که ناخواسته توانایی انجام کار را ندارید و متوجه دستورات برای مبارزه با جنبش نشدهاید. کارهایی که انجام میدهید اشتباهاتی اتفاقی به نظر برسد، صدمهای به جنبش نزند وحقیقتاً به آن کمک کند.
مرخصی بگیرید:
* زمانی که مافوقهای شما دستوربرای اقدام علیه جنبش را میدهند تمارض کنید
* زمانی که مافوقهای شما دستور برای اقدام علیه جنبش را میدهند، از مرخصی استحقاقی خود استفاده کنید
وفاداری همکاران خود را نسبت به حکومت و یا مافوقها خدشه دارکنید:
* جوکهایی که حکومت و مافوقهایتان را مسخره میکند با همکاران در میان بگذارید و بگویید که آنها را شنیدهاید.
* شما به خوبی میدانید که بزرگترین کابوس یک دیکتاتور زمانی است که به جای این که ازاو بترسند و او را تجلیل کنند، او را مسخره کنند و یا به او بخندند. یک نظر به ظاهر مبهم " جوکها درباره رهبرعزیز ما خنده دار نیست..... فقط یک نفر آنها را میگیرد".-ممکن است جاده راهموارکند.
* این سوال دقیق را مطرح کنید که آیا شما و دوستانتان اگر از دیکتاتور حمایت کنید در طرف درست تاریخ قرار دارید؟
* در صورت نافرمانی عمومی در مورد اینکه آیا حکومت و یا مافوقهای شما قادر خواهند بود کشور را کنترل کنند و اینکه آیا این قوانین بیاثرمیتواند اوضاع را پایدار نگه دارد، تردید ایجاد کنید.
* کوشش کنید وفاداری همکارانتان را نسبت به حکومت به نفع قانون اساسی و اهداف جنبش تغییر جهت دهید.
* نقاب از چهره آن دسته از نیروهای امنیتی که با پشتکارواشتیاق دستورات سرکوب جنبش را به اجرا میگذارند، بردارید و آنها را بشناسانید. از کانالهای مختلف اطلاعات مربوط به این افراد را در اختیار جنبش قراردهید تا جنبش آنها را افشا کرده و باعث شرمساری آنها شود.
نظرات همکارانتان را نسبت به جنبش شکل دهید:
آنها با قبول آن که جنبش بیخشونت متشکل از مردم غیرمسلح است، باید از آنها حمایت شود، نه اینکه مورد سرکوب قراربگیرند، عملا نظرشان نسبت به جنبش مساعد میشود. اگر به ندرت حادثههای خشونتباری درجنبش به وقوع بپیوندد، توجه داشته باشید که اکثریت مردم از خشونت پرهیزمیکنند.
* به این نکته اشاره کنید که جنبش بیخشونت حتی اگراختلال ایجاد کند وفعالیتها در کشور را کاملاً متوقف کند، در را برای مذاکرات واقعی و انتقال صلحآمیز قدرت واصلاحات سیاسی بازمیگذارد.
* به همکاراناتان کمک کنید تا بین اطلاعات غلط و پروپاگاندا درباره جنبش و حقیقت فرق بگذارند. به منابع خبری مستقل و قانونی اشاره کنید و اگر امکان دسترسی هست ازاطلاعات داخلی( که عمدتاً محرمانه است) اطلاعات وحقایق را درباره جنبش واقدامات آن که تحریف نشده است، دراختیارهمکاران قراردهید.
از همکاران خود محافظت کنید:
* از زیر دستان خود که نسبت به جنبش سمپاتی دارند وازاصلاحات دمکراتیک حمایت میکنند، درحد توان محافظت کنید.
اطلاعاتی که دارید مستند کنید و به نحو احسن از آن استفاده کنید:
*دستورات واقداماتی را که علیه جنبش صورت گرفته، مخصوصاً آنها که خلاف حقوق بشروغیرقانونی است، با رعایت اصول ایمنی مستند کنید.
* اطلاعات مفید را ازطریق پیشکسوتانی که به جنبش سمپاتی دارند ودر سرویس خدمت کردهاند، مستقیماً به جنبش منتقل کنید.
* جنبش رامطلع کنید که درچه صورتی مافوقها از شما میخواهند که درمقابل معترضین به خشونت متوسل شوید.
* به جنبش اطلاع دهید که کی وکجا عوامل تحریک کننده میخواهند در جنبش نفوذ کنند و اقدامات آنها چه خواهد بود.
دستورات کتبی و امضاء شده که منطبق با قانون اساسی باشد:
* از مافوقهایتان بخواهید که اگرچنانچه قصد آزار رساندن به معترضین و ناراضیان باشد، دستورات را امضاء کنند، قبل از هراقدامی منتظرباشید تا دستورات امضاء شده به دستتان برسد.
* دستورات داده شده از ناحیه حکمران و یا مافوقها را برای اینکه مخالف قانون اساسی ویا حقوق بنیادی نباشد، مورد موشکافی قراردهید وازمافوقها درباره انطباق دستورات آنها با اصول یاد شده، کتباً توضیح بخواهید.
اگر میتوانید از دادگاه استفاده کنید:
* قبل از اجرای دستوراتی که حکمران ویا مافوقها علیه جنبش صادرمیکنند، آنها را به دادگاه ارجاع دهید (یا متحدین شما ارجاع دهند) تا معلوم شود که آیا با قوانین موجود از جمله قانون اساسی انطباق دارد. این کار میتواند برای شما و یا جنبش زمان بخرد.
به آموزش جنبش کمک کنید:
* پیشنهادات خود در مورد کنش و رفتارهای بخصوص را با جنبش در میان بگذارید که بتواند سبب فاصله گرفتن همکارانتان از حاکمیت شود. به وفاداری آنها پایان دهد و نظر خوبی نسبت به جنبش پیدا کنند.
* به جنبش تاکید کنید که رعایت دیسیپلین بیخشونت برای جذب نیروهای امنیتی به جنبش اهمیتی حیاتی دارد. بسیار مشکل وحتی غیرممکن است که بتوانید همکارانتان را قانع کنید که با جنبش همراه شوند، در صورتی که رفتار خشونتآمیز آنها را تهدید کند.
مداخلات بیخشونت مختل کننده را درنظر بگیرید:
* اگرشرایط داخلی اجازه میدهد برای خواستههای سیاسی واقتصادی ازجمله بهبود شرایط کار اعتصاب و تحصنی را سازماندهی کنید. از خانوادههای خود و شهروندان بخواهید که بیایند، غذا بیاورند وبرای حمایت و حفاظت از مشارکت کنندگان به کنش بپیوندند. حکومت احتمالاً شما را به شورش متهم میکند، ولی تا زمانی که دیکتاتور ودارودستهاش بخواهند کاری علیه شما انجام بدهند، ممکن است بروند.
اگر شناسایی شدید هویت خود را علنی کنید:
*اگر حاکمیت و یا مافوقهای شما متوجه فعالیتهای شما شدند وشما میدانید که قصد دارند شما را به اتهام سیاسی بازداشت کنند، هویت و مخالفت خود را علنی کنید وخواهان حمایت سازمانهای حقوق بشری، متحدین سیاسی و حتی ازسفرای کشورهای دمکراتیک در کشورشوید.
۲- از سیستم استعفا بدهید و از بیرون به جنبش کمک کنید.
:اگر این راه را انتخاب کردید میتوانید
" ارتش با مردم است، دست بردار لوکا" (منظور لوکاشنکو رهبر درازمدت بلاروس است)٪۳ اشاره به نظرسنجی غیررسمی از طرفداران لوکاشنکو در بلاروس است. منبع توتیر @belamova.
* به گروهی از پیشکسوتان که نسبت به جنبش سمپاتی دارند بپیوندید ویاچنین گروهی را ایجاد کنید. از همکاران خود که هنوز در سرویس امنیتی کار میکنند بخواهید که به شما اعتماد کنند و در صورتی که بخواهند به جنبش کمک میکند، محرمانه اطلاعاتی را در اختیار شما بگذارند.
* استعفای خود را با دیگر همکاران همفکر، هماهنگ کنید و برای تاثیر بیشتر به صورت گروهی استعفا بدهید.
* استعفایاتان پر سروصدا باشد، از طریق ویدیو کارهای حاکمیت را محکوم کنید وازهمکاران خود بخواهید که پا جای پای شما بگذارند و یا در سیستم بمانند و به جنبش کمک کنند. شما میتوانید آنها راعلنا ویا درخفا راهنمایی کنید که چگونه میتوانند به جنبش کمک کنند. میتوانند اطلاعاتی را که در این راهنما به آنها اشاره میشود در اختیار جنبش قرار دارد.
* قبل ازاستعفا تا آنجا که میتوانید اطلاعاتی که میتواند به جنبش کمک کند جمعآوری کنید و پس ازاستعفا در اختیار جنبش قراردهید.
۳ - پیوستن به جنبش
اگر این راه را انتخاب کردید میتوانید:
* اعلام کنید که شما و تعداد زیادی از همفکراناتان ویا زیردستانتان به جنبش میپیوندید وقصد دارید با یونیفورم، ولی غیرمسلح از محل برگزاری اعتراضات فعالین ودوستانتان حفاظت کنید. میتوانید سپرانسانی تشکیل دهید تا از معترضین دربرابرخشونت حکومت وطرفدارانش دفاع کنید.
* با یونیفورم وغیرمسلح به یکی از کنشهای جنبش بپیوندید وازجنبش بخواهید که تریبون دراختیارشما بگذارد تا با مشارکت کنندگان درباره خود و دیگرانی که مانند شما ازجنبش حمایت میکنند، صحبت کنید.
* برای حمایت ازاهداف جنبش، در جامعه خود یکی ازفعالین جنبش بیخشونت بشوید.
* با استفاده ازرسانههای اجتماعی و یا دیگر رسانهها انگیزه خود را از ترک سرویس امنیتی و پیوستن به جنبش بیان کنید.
* از همکاران سابق و شاغل خود بخواهید که سرویس امنیتی را ترک کرده و به شما و به جنبش بپیوندند ویا درسرویس باقی مانده وازدرون مقاومت کنند. میتوانید آنها را راهنمایی کنید که .چگونه میتوانند به جنبش کمک کنند ازجمله اطلاعاتی را دراختیارجنبش بگذارند که در این راهنما آمده است.
*ازهمکاران سابق که میدانید خشونت علیه معترضین غیرمسلح به کاربردند نام ببرید وشرمسارشان کنید.
چه اکنون شما ازجنبش حمایت میکنید وچه نمیکنید، اشتباه نکنید: دیریا زود از شما خواهند خواست که دستوراتی را به اجرا بگذارید که شما آن ها را غیرعادلانه وغیرقانونی میدانید. افرادی مانند شما در زمانهای دیگرودر کشورهای دیگر با این معضلی مشابه روبروبودند. آنها علیرغم خطراتی که برای خود وخانوادهاشان وجود داشت، دستورالعملهای این راهنما را اجرا کردند. این مورد را بررسی کنید، گزینههای خود را آماده کرده و ارزیابی کنید، هروقت تمایل هست، راه رسیدن به آن هم هست.
ماچه بارتکوفسکی
دکتر ماچه بارتکوفسکی، مشاور ارشد مرکز بینالمللی مبارزات بیخشونت (ICNC) است. او روی برنامههای آکادمیک برای تدریس، تحقیق و مطالعه درباره مقاومت مدنی کارمیکند. او مولف تک نگاریها و گزارشهای مخصوص .آی.سی.ان.سی و نیز مولف کتاب بازیابی تاریخ بیخشونت است.
