• Americas
      • Dutch
      • English
      • French
      • Mayan
      • Portuguese (Brazilian)
      • Spanish
    • Central & South Asia
      • Bangla
      • Dari
      • Dhivehi
      • English
      • Farsi
      • Kyrgyz
      See More
    • East Asia & Oceania
      • Indonesian
      • Burmese
      • Chin (Burma)
      • Chinese
      • Portuguese (Continental)
      • English
      See More
    • Europe & Eurasia
      • Armenian
      • Azeri
      • Belarusian
      • Catalan
      • Portuguese (Continental)
      • Croatian
      See More
    • Middle East & North Africa
      • Arabic
      • Azeri
      • Dari
      • English
      • Farsi
      • Hebrew
      See More
    • Sub-Saharan Africa
      • Afaan Oromo
      • Amharic
      • Arabic
      • Portuguese (Continental)
      • English
      • French
      See More
  • Learn More About ICNC's Translations Program

International Center on Nonviolent Conflict

  • About
    • What Is Civil Resistance?
    • Our Work
    • Our Impact
    • Who We Are
    • Jobs & Internships
    • Join Our Mailing List
    • Contact Us
  • Services
    • Online Courses
    • Interactive Workshops
    • Staff Training
    • Coaching
    • Training of Trainers (ToT)
  • Programs
    • Column 2
      • Minds of The Movement Blog
      • ICNC Publications
      • Nonviolent Conflict News
      • ICNC Online Courses
      • Regional Institutes
      • Sign Up
      • ICNC Webinars
      • For Activists & Organizers
      • For Scholars & Students
      • For Policy Community
  • Resource Library
    • English Language Resources
    • Translated Resources
    • ICNC Films
  • Media & Blog
    • For Journalists and Press
    • ICNC Newsmakers
    • Minds of the Movement Blog
  • Translations
    • Afran Oromo
    • Amharic
    • Arabic
    • Armenian
    • Azeri
    • Bahasa Indonesia
    • Bangla
    • Belarusian
    • Burmese
    • Chin (Burma)
    • Chinese
    • Croatian
    • Dutch
    • Estonian
    • Farsi
    • French
    • Georgian
    • German
    • Hebrew
    • Hindi
    • Italian
    • Japanese
    • Jing-Paw (Burma)
    • Karen (Burma)
    • Khmer
    • Kiswahili
    • Kituba
    • Korean
    • Latvian
    • Lingala
    • Lithuanian
    • Macedonian
    • Malagasy
    • Mayan
    • Mon (Burma)
    • Mongolian
    • Nepali
    • Norwegian
    • Pashto
    • Polish
    • Portuguese (Brazilian)
    • Portuguese (Continental)
    • Russian
    • Serbian
    • Sindh
    • Slovak
    • Spanish
    • Tagalog
    • Tamil
    • Thai
    • Tibetan
    • Tigrigna
    • Turkish
    • Ukrainian
    • Urdu
    • Uzbek
    • Vietnamese
    • Xhosa
    • Learn More About ICNC's Translations Program
  • Search
    • Search This Site
  • ICNC Glossary of Key Terms - Burmese

ICNC Glossary of Key Terms - Burmese

The first step in creating high-quality translations in the field of civil resistance is translating key terms.

Initially, we developed a list of 91 key terms that had a specific meaning in the field of civil resistance and worked with translators to translate these terms. We have subsequently expanded this list to 159 terms, and ICNC President Hardy Merriman and ICNC Senior Advisor Nicola Barrach have produced a glossary (to be published in 2019) that defines each of these terms and provides commentary on each and examples of usage.

You can see standardized translations of key terms in Burmese below.

English Burmese Comments
1 Accommodate (as a result of civil resistance) ညဟိနဟိုင်သသည် (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုရလဒ်ကဌောင့်)

ပဌည်သူလူထု၏ ခုခံရ|ေသလဟုပ်ရဟာသမဟု ကဌောင့် အုပ်စုတခု၏ တောင်သဆိုမဟုအချို့ သို့မဟုတ် တောင်သဆိုမဟုအာသလုံသကို လိုက်လျောရန် ညဟိနဟိုင်သသည့်လုပ်ရပ်

2 Accommodation (as a result of civil resistance) ညဟိနဟိုင်သမဟု (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုရလဒ်ကဌောင့်)

ပဌည်သူလူထု၏ ခုခံရေသလဟုပ်ရဟာသမဟု ဖိအာသ ကို တုံ့ပဌန်သောအာသဖဌင့်၊ အာဏာ လက်ကိုင်ထာသသူမျာသက လိုက်လျော ခလင့်ပဌုလာရခဌင်သ၊ သို့မဟုတ် ညဟိနဟိုင်သလာရ ခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ လိုက်လျောလာခဌင်သ သည် အာဏာလိုက်ကိုင်ထာသသူအနေ ဖဌင့် ၎င်သတို့၏ အမဌင်မျာသ ပဌောင်သလာ ခဌင်သကဌောင့်မဟုတ် သကဲ့သို့၊ အကဌမ်သ မဖက်နည်သဖဌင့် အကျပ်ကိုင်တိုက်တလန်သ နိုင်မဟုကဌောင့်လည်သ မဟုတ်ပါ။ သို့သော် အကဌမ်သမဖက် ခုခံသူမျာသ၏ အချို့သော တောင်သဆိုမဟုမျာသကို ခလင့်ပဌုပေသရန် ဆုံသဖဌတ်လိုက်ပါက နဟင့်/ သို့မဟုတ် ညဟိနဟိုင်သပဌေလည်မဟုကို ရယူလိုသောအခါ တလင် ဖဌစ်ပေါ်သည်။

3 Accountability တာဝန်ယူ တာဝန်ခံမဟု

လူတညသချင်သ၊ အစိုသရ အရာရဟိမျာသ၊ နဟင့် အင်စတိကျုရဟင်သမျာသက သူတို့၏ လုပ်ဆောင်မဟုမျာသအတလက် တာဝန်ယူ သင့်သည်ဟူသော သဘောတရာသ

4 Activist တက်ကဌလလဟုပ်ရဟာသသူ

လူမဟုရေသ၊ စီသပလာသရေသ သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေသ ရည်မဟန်သချက် အချို့ရရဟိရန် လုံ့လဇလဲရဟိစလာ နဟင့် အကဌိမ်ကဌိမ် ကဌိုသပမ်သသည့် လူပုဂ္ဂိုလ်တညသ၊ အထူသသဖဌင့် ဆန္ဒပဌ တောင်သဆိုမဟု၊ အခဌာသသူမျာသကို စည်သရုံသ ခဌင်သ၊ ပဌည်သူမျာသ၏ မကျေနပ်မဟုမျာသကို ထုတ်ဖော်ပဌောဆိုခဌင်သ နဟင့်/သို့မဟုတ် ခုခံဆန့်ကျင်မဟု လုပ်ရပ်မျာသဖဌင့် ဖိအာသပေသမဟုမျာသကို ဖန်တီသသူဖဌစ်သည်။

5 Adversary ဆန့်ကျင်ဖက် အင်အာသစု

Opponent ကို ကဌည့်ပါ။

6 Agency (Human agency) အဖလဲ့အစည်သ (လူသာသ အဖလဲ့အစည်သ)

လူသာသတညသချင်သစီ၏ လလတ်လပ်စလာ ရလေသချယ်နိုင်သော စလမ်သရည်၊ သီသခဌာသ လလတ်လပ်စလာ လုပ်ဆောင်နိုင်မဟု နဟင့် အပဌောင်သအလဲအပေါ် ဩဇာသက် ရောက်နိုင်သည့် စလမ်သရည်

7 Agent provocateur လဟုံ့ဆော် သလေသထိုသသူ

အကဌမ်သမဖက် ကိမ်ပိန်သ သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟုတခုသို့ ပူသပေါင်သလာသူ သို့မဟုတ် အစိတ် အပိုင်သတခုအနေဖဌင့် ဟန်ဆောင်သူ နဟင့် အဖျက်အမဟောက် လုပ်ငန်သမျာသ ရည်ရလယ်ချက်ရဟိရဟိ လုပ် ဆောင်လိုသူ၊ ကမ်ပိန်သ သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟု၏ ထိရောက် ထက်မဌက်မဟုကို လျော့နည်သ ကျဆင်သစေရန် သို့မဟုတ် ယင်သအတလင်သ ကလဲပဌာသမဟုမျာသကို ဖန်တီသရန်၊ မျာသသောအာသဖဌင့် အကဌမ်သဖက်မဟု လုပ်ငန်သမျာသ ဆောင်ရလက်ရန် တိုက်တလန်သ သည်၊ ကျူသလလန်သည်။

8 Ally (verb) မဟာမိတ်ဖလဲ့သည်

မဟာမိတ်ဖလဲ့ရန် ရလေသချယ်လုပ်ဆောင်မဟု တခုဖဌစ်ပဌီသ၊ လူတဩှ၊ အုပ်စုတခု၊ အင်စတိကျုရဟင်သတခု၊ လဟုပ်ရဟာသမဟု သို့မဟုတ် အရေသတခုကို ထောက်ခံ ပံ့ပိုသခဌင်သ ဖဌစ်သည်။

9 Ally (Noun) မဟာမိတ်

လူတဩှ၊ အုပ်စုတခု၊ အင်စတိကျုရဟင်သ တခုက အခဌာသသော လူတဩှ၊ အုပ်စု တခု၊ သို့မဟုတ် အင်စတိကျုရဟင်သတခု နဟင့် နဟစ်ညသနဟစ်ဖက် အကျိုသစီသပလာသ သို့မဟုတ် ဘုံညသတည်ချက်အချို့အတလက် ပူသပေါင်သ လုပ်ဆောင်ခဌင်သ ဖဌစ်သည်။

10 Alternative institution အခဌာသရလေသချယ်စရာ အဖလဲ့အစည်သစနစ်

တရာသဝင်မဟုတ်သည့် (မျာသသော အာသဖဌင့် ပုံမဟန်မဟုတ်သည့်) လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသ အင်စတိ ကျုရဟင်သတခု ဖဌစ်သည်။ ယင်သကို အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု သို့မဟုတ် ကမ်ပိန်သမျာသက ဖန်တီသခဌင်သ ဖဌစ်သည်။

11 Authoritarian rule အာဏာရဟင် အုပ်ချုပ်ရေသ

အစိုသရတခုတလင် အုပ်ချုပ်သူ၊ အာဏာရဟိ နိုင်ငံရေသပါတီ၊ သို့မဟုတ် ထိပ်သီသတစု က သူတို့၏ ဆုံသဖဌတ်ချက်မျာသကို အဖလဲ့ အစည်သစနစ်၏ ထိန်သချုပ်မဟု မရဟိဘဲ၊ ပဌည်သူလူထု၏ ဆန္ဒမလိုအပ်ဘဲ ကျင့်သုံသ အုပ်ချုပ်နိုင်ခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ အာဏာရဟင် အုပ်ချုပ်ရေသစနစ်တလင် အစိုသရကို အတိုက်အခံပဌုသူမျာသကို ဖိနဟိပ်ထာသပဌီသ၊ မျာသသောအာသဖဌင့် အကဌမ်သဖက်မဟုလည်သ ရဟိသည်။ မျာသသော အာသဖဌင့် ပဌည်သူလူထုမျာသ၏ လူ့ အခလင့် အရေသကို ကျူသလလန်ချိုသဖောက်ကဌသည်။

12 Authority အာဏာပိုင်

အချို့သော လူပုဂ္ဂိုလ်မျာသ သို့မဟုတ် အုပ်စုမျာသ၏ ဝေဖန်ပိုင်သခဌာသနိုင်စလမ်သ၊ ဆုံသဖဌတ်ချက်မျာသနဟင့် အကဌံပဌုချက်မျာသ ကို လိုက်နာသင့်သည်၊ မဟန်ကန်၊ သင့်လျော်၍/သို့မဟုတ် တရာသဝင်သည် ဟု ယူဆသော အယူအဆဖဌစ်သည်။

13 Backfire (verb) ဆိုသကျိုသရလဒ် ထလက်ပေါ်စေသည်

လုပ်ဆောင်မဟုတခုကဌောင့် စတင်လုပ် ဆောင်သူအပေါ် ဆိုသကျိုသပဌန်၍ သက်ရောက်စေသည်။ ရည်ရလယ်လိုလာသသည့် ရလဒ်နဟင့် ဆန့်ကျင်ဖက် သက်ရောက်စေသည်။

14 Backfire (noun) ဆိုသကျိုသရလဒ်

အစီအစဉ်တခု သို့မဟုတ် လုပ်ဆောင် ချက်တရပ်ကဌောင့် စတင်ဆောင်ရလက်သူ အပေါ် ဆိုသကျိုသပဌန်၍ ဖဌစ်စေသော အခဌေအနေ၊ ရည်ရလယ်လိုလာသသည့် ရလဒ်နဟင့် ဆန့်ကျင်ဖက် သက်ရောက်စေ သည်။

15 Backlash ဆိုသကျိုသရလဒ် ထလက်ပေါ်စေခဌင်သ

ပဋိပက္ခ၏ မည်သည့်ဖက်တလင် ရဟိနေ သည်ဖဌစ်စေ၊ လုပ်ဆောင်မဟုမျာသ အချို့ကဌောင့် မရည်ရလယ်ထာသသည့်၊ မလိုအပ်သည့် ဆိုသကျိုသ တုံ့ပဌန်မဟုဖဌစ် ပေါ်စေခဌင်သ

16 Backsliding, democratic (noun) ဒီမိုကရေစီ နောက်ပဌန်ဆုတ်ရမဟု

ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံရေသစနစ်ကို ကျာသကန် ထာသသည့် နိုင်ငံရေသ အင်စတိကျုရဟင်သ မျာသ နဟင့် လလတ်လပ်ခလင့်မျာသကို အင်အာသ ချိနဲ့စေခဌင်သ နဟင့်/သို့မဟုတ် ဖယ်ရဟာသ သုတ်သင်ခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ ကဖဌစ်စဉ် သည် တဖဌည်သဖဌည်သချင်သ သို့မဟုတ် ရုတ်ချည်သဖဌစ်တတ်သည်။ မျာသသော အာသဖဌင့် ရလေသချယ်တင်မဌဟောက်ခံထာသ ရသည့် အစိုသရအာဏာပိုင်မျာသက သူတို့ ၏ နိုင်ငံရေသရည်ရလယ်ချက်ကို ရောက်ရဟိ စေရန် ဆောင်ရလက်သည့်နည်သလမ်သတခု အနေဖဌင့် ရည်ရလယ်ချက်ရဟိရဟိဖဌင့် ဒီမိုကရေစီ အရည်အသလေသကျဆင်သ စေရန် ဆောင်ရလက်သည့် အခါတလင် ဖဌစ်လေ့ရဟိသည်။ ထို့အပဌင် သူတို့၏ အုပ်ချုပ်ရေသကို ဒီမိုကရေစီနည်သမျာသဖဌင့် စိန်ခေါ်မဟု မပဌုနိုင်စေရန် ဖုံသအုပ် ကာကလယ်သောအခါ ဖဌစ်တတ်သည်။

17 Blockade (associated with civil resistance) (verb) ပိတ်ဆို့သည် (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုရလဒ်ကဌောင့်)

အကဌမ်သမဖက်နည်သအာသဖဌင့် ပိတ်ဆို့မဟု ဆောင်ရလက်သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟု

18 Blockade (associated with civil resistance) (noun) ပိတ်ဆို့မဟု (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုရလဒ်ကဌောင့်)

လူမျာသ နဟင့် ကုန်ပစ္စည်သမျာသကို သတ်မဟတ် သည့် နေရာတခုသို့ မရောက်ရဟိနိုင် အောင် ညသတည်ဆောင်ရလက်သည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု ဖဌစ်သည်။ ပိတ်ဆို့မဟုကို (ကာသမျာသရပ်ထာသခဌင်သ၊ “ရေကဌောင်သပိတ်ဆို့မဟု” ကိစ္စမျိုသတလင် လဟေသင်္ဘောမျာသ ရပ်ထာသခဌင်သ)၊ အဟန့် အတာသ ဆောက်လုပ်မဟုမျာသ (နံရံမျာသ) စသည့် အရာပစ္စည်သမျာသ၊ သို့မဟုတ် ထိုင်နေ၊ ရပ်နေသည့် သို့မဟုတ် လဲလျောင်သနေသည့် လူထုမျာသဖဌင့် ပိတ်ဆို့ကဌသည်။

19 Boycott (verb) သပိတ်မဟောက်သည်

သပိတ်မဟောက် ဆောင်ရလက်သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟု

20 Boycott (noun) သပိတ်မဟောက်ခဌင်သ

ပါတီအင်အာသစုတခုက အခဌာသ ပါတီ အင်အာသစုနဟင့် မပူသပေါင်သ မဆောင်ရလက် ရန်၊ သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသ၊ လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသအရ ဆက်ဆံမဟု မပဌုရန် အကဌမ်သမဖက် ဆောင်ရလက်သည့်လဟုပ်ရဟာသ မဟု အမျိုသအစာသတခု ဖဌစ်သည်။ အခဌာသ ပါတီ၏ အမူအကျင့်အပေါ် ဩဇာ လလဟမ်သမိုသနိုင်အောင် ဆောင်ရလက်ခဌင်သ ဖဌစ်သည်။

21 Campaign (verb) လဟုပ်ရဟာသသည်

ရည်ရလယ်ချက်တခုခုအတလက် တက်ကဌလ သော နည်သလမ်သဖဌင့် ဆောင်ရလက်မဟုတခု ဖဌစ်သည်။ အထူသသဖဌင့် နိုင်ငံရေသ သို့ မဟုတ် လူမဟုရေသ ရည်ရလယ်ချက်မျာသ အတလက် ဖဌစ်သည်။

22 Campaign (associated with civil resistance) (noun) လဟုပ်ရဟာသမဟု (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုနဟင့်အတူ)

၁။ “ပန်သတိုင်တခုသို့ ရောက်ရန် ပစ်မဟတ် တခုကို ညသတည်၍ အကဌိမ်မျာသစလာ ထပ်၍ ဆောင်ရလက်သည့်၊ ရေရဟည်ခံသည့် … [နဟင့်] စုစည်သဆောင်ရလက်သည့် စဉ်ဆက် မပဌတ် ဖဌစ်ရပ်မျာသ”။ 55 ၂။ အကျယ်အပဌန့်သော မဟာဗျူဟာ တခုကို အခဌေခံ၍ အစီအစဉ်ရေသဆလဲ ထာသသည့်အတိုင်သ ပူသပေါင်သဆောင်ရလက် ကဌသည့် အစဉ်အဆက်လိုက် နည်သ ဗျူဟာမျာသ နဟင့် လဟုပ်ရဟာသဆောင်ရလက်မဟု မျာသ။ ကမ်ပိန်သ လဟုပ်ရဟာသမဟုဆောင်ရလက်ကဌသည့် ညသတည်ချက်မျာသကို သတ်မဟတ်ထာသ သည့် အချိန်ဇယာသတခု၊ ပထဝီဒေသ တခု အတလင်သ အကောင်အထည်ဖော်ကဌ သည်။ ကမ်ပိန်သလဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသကို လူထုခုခံရေသ နည်သလမ်သအာသဖဌင့် ဖဌစ်စေ၊ စစ်ရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုအာသဖဌင့် ဖဌစ်စေ၊ ရလေသကောက် ပလဲ ယဟဉ်ပဌိုင်ခဌင်သနည်သအာသဖဌင့် ဖဌစ်စေ၊ သို့မဟုတ် အခဌာသနည်သလမ်သမျာသဖဌင့် (ဥပမာ- ကဌေညာခဌင်သ သို့မဟုတ် ဈေသ ကလက်တင် သိစေခဌင်သ) ဆောင်ရလက်ကဌ သည်။ 56 အချို့သော ကိမ်ပိန်သလဟုပ်ရဟာသ မဟုမျာသကို နည်သလမ်သအထလေထလေဖဌင့် စုပေါင်သကဌသည်။ (သာဓကအာသဖဌင့် ရလေသကောက်ပလဲ နဟင့် လူထုခုခံမဟု အစိတ် အပိုင်သမျာသ)

23 Capacity (in the context of civil resistance) စလမ်သရည် (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟု အခဌေအနေ၌)

လူမျာသ၊ အင်စတိကျုရဟင်သမျာသ၊ လဟုပ်ရဟာသမဟု မျာသ နဟင့်/သို့မဟုတ် လူမဟုအဖလဲ့အစည်သ မျာသ၏ လုပ်ငန်သမျာသ ဆောင်ရလက်နိုင် သည့် စလမ်သရည်၊ ပဌဿနာမျာသ ဖဌေရဟင်သ နိုင်မဟု နဟင့် ညသတည်ချက်မျာသ ချမဟတ်နိုင်မဟု နဟင့် ရရဟိအောင် ဆောင်ရလက်နိုင်မဟု စလမ်သရည်။ 59

24 Civil disobedience ပဌည်သူလူထု အာဏာဖီဆန်ရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟု

တက်ကဌလသည့်၊ မျာသသောအာသဖဌင့် လူထု ပါဝင်သည့် အကဌမ်သမဖက်လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု ဖဌစ်ပဌီသ၊ အထူသသဖဌင့် ဥပဒေမျာသ၊ အမိန့်မျာသ၊ စည်သမျဉ်သမျာသ၊ အစိုသရ ပဌဌာန်သ ထာသချက်မျာသ၊ စစ်တပ် ရဲတို့၏ ကလပ်ကဲ အုပ်ချုပ်မဟု နဟင့် အမိန့်မျာသကို ချိုသဖောက် ကဌခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ ယင်သသည် ကျင့်ဝတ် ပိုင်သဆိုင်ရာ မလျော်ညီ၊ မတရာသ၊ သို့မဟုတ် အာဏာရဟင်ဆန်သည့် ဥပဒေ မျာသ နဟင့် အမိန့်မျာသကို ပုံမဟန်အာသဖဌင့် ဆန့်ကျင်ကန့်ကလက်ကဌခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ ကသို့ မလိုက်နာမဟုအတလက် ကျူသလလန်သူ မျာသကို ဥပဒေကဌောင်သအရ နောက်ဆက် တလဲ အရေသယူမဟုမျာသကိုလည်သ မျဟော်လင့် ထာသကဌသည်။ မျာသသောအာသဖဌင့် လူမျာသ သို့မဟုတ် အုပ်စုမျာသက တစုံတရာသော ဥပဒေကို မလိုက်နာဘဲ ဆန့်ကျင်ကဌရာ၌ အကျယ် အပဌန့်သော အစိုသရမူဝါဒမျာသကို ဆန့်ကျင် ကန့်ကလက်မဟု သင်္ကေတတခု အနေဖဌင့် ဆောင်ရလက်ကဌခဌင်သ၊ သို့မဟုတ် အစိုသရ၏ အုပ်ချုပ်မဟု ကိုယ်၌ ကို ဆန့်ကျင်ကဌခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ 62

25 Civil resistance ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟု

ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ အကဌမ်သဖက်မဟု မသုံသဘဲ၊ သို့မဟုတ် ယင်သဖဌင့် ခဌိမ်သခဌောက်မဟု မပဌုဘဲ နိုင်ငံရေသ၊ စီသပလာသရေသ၊ သို့မဟုတ် လူမဟုရေသ ညသတည်ချက်မျာသ ပဌည့်မဌောက် အောင် လူ့အဖလဲ့အစည်သအတလင်သရဟိ လူတဩှ သို့မဟုတ် ပိုမျာသသောသူမျာသက ဆင်နလဟဲကဌသည့် ပဋိပက္ခနည်သနာတခု ဖဌစ်သည်။ လူထု ခုခံရေသနည်သလမ်သမျာသတလင် အောက်ပါတို့ ပါဝင်သည်။ က။ တာဝန်ယူ လုပ်ဆောင်မဟုမျာသ (acts of commission)။ လူထုမျာသက လုပ် ဆောင်ရန် မဟုတ်သည့်၊ လုပ်ဆောင် မည် မမျဟော်လင့်ထာသသည့်၊ ဥပဒေအရ မလုပ်ဆောင်ရန် တာသမဌစ်ထာသသည့် ကိစ္စမျာသကို လုပ်ဆောင်လာသည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသ။ (ဥပမာအာသဖဌင့် ဆန္ဒပဌ ပလဲမျာသ၊ သင်္ကေတအရ ဆောင်ရလက်မဟုမျာသ၊ အကဌမ်သမဖက် ပိတ်ဆို့မဟုမျာသ နဟင့် သိမ်သ ပိုက်မဟုမျာသ) ခ။ ငဌင်သပယ်သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသ (acts of omission)။ ယင်သတလင် လူထုမျာသက လုပ်ဆောင်ရမည့်၊ လုပ်ဆောင်ရန် မျဟော် လင့်ထာသသည့် ကိစ္စမျာသ၊ ဥပဒေအရ လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည့်ကိစ္စမျာသကို ငဌင်သပယ်ခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ (ဥပမာအာသ ဖဌင့်- သပိတ်မဟောက်မဟုမျာသ၊ ဘလိုင်သကောက်မျာသ နဟင့် အခဌာသသော ပုံစံဖဌင့် မပူသပေါင်သ မဆောင်ရလက်မဟုမျာသ) သို့မဟုတ် ဂ။ တာဝန်ယူ လုပ်ဆောင်မဟုမျာသ နဟင့် ငဌင်သပယ်သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသကို ပေါင်သစပ် အသုံသပဌုခဌင်သ။ 66

26 Civil society အရပ်ဘက် လူမဟုအဖလဲ့အစည်သ

(ပုံမဟန်ဖဌစ်စေ၊ ပုံမဟန် မဟုတ်ဘဲဖဌစ်စေ) ရဟိနေသည့် လူထု အကျိုသစီသပလာသအတလက် ဆောင်ရလက်နေကဌသည့် အုပ်စုမျာသ နဟင့် အသင်သအဖလဲ့မျာသ၊ သို့မဟုတ် လူထုမျာသ၏ အစိတ်အပိုင်သမျာသ၊ နဟင့် အစိုသရ နဟင့် အမဌတ်အစလန်သ ရရဟိရန် (စီသပလာသရေသ လုပ်ငန်သမျာသ) ကဏ္ဍ၏ ပဌင်ပတလင် လဟုပ်ရဟာသနေကဌသူမျာသ။

27 Civilian-based defense ပဌည်သူ့အခဌေခံ ခုခံကာကလယ်ရေသ

နိုင်ငံခဌာသ စစ်ရေသကျူသကျော်မဟုမျာသ၊ သိမ်သပိုက်မဟုမျာသ နဟင့် စစ်အာဏာသိမ်သမဟု ကဲ့သို့သော ပဌည်တလင်သ မတရာသအာဏာ သိမ်သယူမဟုမျာသအပေါ် အရပ်သာသလူထု မျာသ၏ ဟန့်တာသရန်၊ ရဟုံသနိမ့်စေရန် ပဌုလုပ်သော အကဌမ်သမဖက် ခုခံမဟု။

28 Coalition ညလန့်ပေါင်သအဖလဲ့

မတူကလဲပဌာသသော အဖလဲ့အစည်သမျာသ၊ အုပ်စုမျာသ သို့မဟုတ် လူမျာသဖဌင့် အတူတကလ ဆောင်ရလက်ကဌမည်ဟု သဘောသတူညီ ဖလဲ့စည်သထာသသည့် အုပ်စုတခု။ မျာသသောအာသဖဌင့် ယာယီ ဖဌစ်ပဌီသ၊ ဘုံတူညီချက် တခု သို့မဟုတ် ရည်မဟန်သချက်မျာသ ရရဟိရေသအတလက် ဖဌစ် သည်။

29 Commission, Act of or Tactic of တာဝန်ယူ လုပ်ဆောင်မဟု သို့မဟုတ် နည်သဗျူဟာ

လူထုမျာသက လုပ်ဆောင်ရန် မဟုတ် သည့်၊ လုပ်ဆောင်မည် မမျဟော်လင့်ထာသ သည့်၊ ဥပဒေအရ မလုပ်ဆောင်ရန် တာသမဌစ်ထာသသည့် ကိစ္စမျာသကို လုပ် ဆောင်လာသည့် အရပ်ဘက် ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသ။ 77

30 Concentration, Tactic of နည်သဗျူဟာအရ စုစည်သမဟု

ပါဝင်လဟုပ်ရဟာသသူမျာသ သို့မဟုတ် အရင်သ အမဌစ်မျာသကို အချိန်တခု၊ နေရာတခု တလင် သိပ်သည်သစလာ စုစည်သမိရန် ဆောင် ရလက်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်။ 81

31 Conditions အခဌေအနေမျာသ

ဖလဲ့စည်သထာသမဟုအရ အခဌေအနေမျာသကို ကဌည့်ပါ။ (p. 140)

32 Conflicts ပဋိပက္ခမျာသ

သဘောမတူညီမဟု တခု၊ အငဌင်သပလာသမဟု၊ သဟဇာတ မဖဌစ်မဟုတခု၊ သို့မဟုတ် လူအချင်သချင်သ၊ အုပ်စုမျာသ အကဌာသ၊ အင်စတိကျုရဟင်သမျာသအကဌာသ၊ သို့မဟုတ် နိုင်ငံမျာသအကဌာသ ရန်ဖက် တိုက်ခိုက်မဟုမျာသ။ 81

33 Consent (political) (verb) နိုင်ငံရေသအရ သဘောတူညီချက် ပေသသည်။

တစုံတခုကို ဆောင်ရလက်ရန် လလတ်လပ် စလာ သဘောတူညီသည်။ သို့မဟုတ် တစုံ တခုဖဌစ်ပျက်ရန် ခလင့်ပဌုချက်ပေသသည်။ 85 လိုအပ်နေသော၊ အကဌံပဌုထာသသော၊ သို့ မဟုတ် တောင်သဆိုထာသသည့် တစုံတခု အတလက် ခုခံဆန့်ကျင်မဟု မရဟိဘဲ လက်ခံ ရန်၊ လိုက် လျောရန် သို့မဟုတ် ခလင့်ပဌု ရန် ဖဌစ်သည်။ ယင်သအမူအကျင့်သည် အာဏာပိုင်တို့၏ အမိန့်ကို သဘောတူညီသည်ဟု ဖော်ပဌ ခဌင်သ မဟုတ်ပါ။ သို့သော် ခုခံ ဆန့်ကျင်မဟု မရဟိဘဲ သူတို့၏အမိန့်မျာသကို နာခံမဟု အဖဌစ် ဖော်ပဌခဌင်သ ဖဌစ်သည်။

34 Consent (political) (noun) နိုင်ငံရေသအရ သဘောတူညီမဟု

၁။ (ခလင့်ပဌုနိုင်စလမ်သရဟိသည့် သို့မဟုတ် အာဏာရဟိသည့် လူတညသထံမဟ သို့မဟုတ် အင်အာသစုတခုထံမဟ ရရဟိခဌင်သ ဖဌစ်သည့်) တစုံတရာ ဆောင်ရလက်ရန် သို့မဟုတ် တစုံတခု ဖဌစ်စေရန် လလတ်လပ်စလာ သဘောတူညီမဟုပေသခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ ၂။ ခုခံဆန့်ကျင်မဟုမရဟိဘဲ လိုအပ်သည့်၊ အကဌံပဌုသည့် သို့မဟုတ် တောင်သဆို ထာသသည့် တစုံတရာအတလက် လိုက် လျောခဌင်သ သို့မဟုတ် နာခံခဌင်သ ဖဌစ်သည်။

35 Constructive programme (or constructive program) အပဌုသဘောဆောင်သည့် လုပ်ငန်သ အစီအစဉ်မျာသ

၁။ မိုဟန်ဒတ်စ် ဂန္ဒီက မူလက ရေသဆလဲ ဖလံ့ဖဌိုသစေသည့် အစီအစဉ်မျာသ ဖဌစ်ပဌီသ၊ စေတနာ့ဝန်ထမ်သ လုပ်ဆောင်မဟုမျာသဖဌင့်၊ လုပ်ငန်သမျာသဖဌင့်၊ ရပ်ရလာအတလင်သ အသစ် သော အဖလဲ့အစည်သမျာသကို ထူထောင် ခဌင်သ အာသဖဌင့် လူမဟု အစီအစဉ်အသစ် ဖလံ့ဖဌိုသဖဌစ်ပေါ်စ်ရန် ဖဌစ်သည်။ ၂။ အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု၏ အစိတ် အပိုင်သတခုအနေဖဌင့် အခဌာသရလေသချယ် စရာ အဖလဲ့အစည်သစနစ် (အင်စတိ ကျုရဟင်သ) ကို တက်ကဌလစလာ ဖလံ့ဖဌိုသစေခဌင်သ ဖဌစ်သည်။

36 Conversion သဘောထာသ ပဌောင်သလဲခဌင်သ

ယခင်က လူထုခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုအပေါ် ကဌာသနေသူမျာသ၊ ဆန့်ကျင်နေသော သူမျာသ၏ သဘောထာသ ပဌောင်သလဲမဟု၊ ထိုသူမျာသက လက်ခံလာကဌသည် နဟင့်/ သို့မဟုတ် အကဌမ်သမဖက် အုပ်စုမျာသ၏ ရည်ရလယ်ချက်မျာသအပေါ် တက်ကဌလစလာ သဘောတူညီလာကဌသည်။ 94

37 Coup d’etat (or “coup”) အာဏာသိမ်သပိုက်မဟု

နိုင်ငံတော် ယန္တယာသမျာသကို တရာသမဝင် သည့် လုပ်ရပ်ဖဌင့်၊ လျဟို့ဝဟက်ကဌံစည်နေ သည့် အုပ်စုတခုက ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ နဟင့် နိုင်ငံရေသအရ အလျဟင်အမဌန် သိမ်သပိုက် ရယူခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ ခဌိမ်သခဌောက်မဟု သို့မဟုတ် အကဌမ်သဖက်မဟုကို ကျော ထောက်နောက်ခံအဖဌစ် အသုံသပဌုသည်။

38 Crackdown (verb) ဖဌိုခလဲ ချေမဟုန်သသည်

ပဌင်သထန်သည့် နည်သလမ်သမျာသဖဌင့် (ပုံမဟန် အာသဖဌင့် အာဏာပိုင်တရပ်က) လူမျာသ၊ သို့မဟုတ် မလိုလာသအပ်သည့် တရာသ မဝင်ဟု ယူဆထာသသည့် အမူအကျင့် မျာသကို ကို ရပ်တန့်စေရန် သို့မဟုတ် ကဌောက်ရလံ့စေရန် ရင်ဆိုင် ဆောင်ရလက်မဟု ဖဌစ်သည်။

39 Crackdown (noun) ဖဌိုခလဲ ချေမဟုန်သမဟု

ပဌင်သထန်သည့် နည်သလမ်သမျာသဖဌင့် (ပုံမဟန် အာသဖဌင့် အာဏာပိုင်တရပ်က) လူမျာသ၊ သို့မဟုတ် မလိုလာသအပ်သည့် တရာသ မဝင်ဟု ယူဆထာသသည့် အမူအကျင့် မျာသကို ရပ်တန့်စေခဌင်သ။

40 Defect (Associated with civil resistance) ကူသပဌောင်သသည်။ (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟု ရလဒ်နဟင့် ပတ်သက်၍)

လူတဩှက သစ္စာခံထာသသည့် သို့မဟုတ် တာဝန်မဟနေ၍ ဆန့်ကျင်ဖက်ကို မျက်နဟာ သာပေသ ထောက်ခံမဟု လုပ်ရပ်။

41 Defection ကူသပဌောင်သမဟု

(လူတဩှ၏၊ အရေသတခု၏၊ သို့မဟုတ် အယူဝါဒတခုအပေါ်) သစ္စာခံမဟု သို့မဟုတ် တာဝန်အပေါ် အသိရဟိစလာ စလန့်ခလာခဌင်သ။ ဆန့်ကျင်ဖက်အပေါ် မျက်နဟာသာပေသလာခဌင်သ ဖဌစ်နိုင်သည်။

42 Democratic backsliding (noun) ဒီမိုကရေစီ နောက်ပဌန်ဆုတ်ရမဟု Backsliding (ဒီမိုကရေစီ နောက်ပဌန် ဆုတ်ရမဟု) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 29).
43 Demonstration ဆန္ဒပဌပလဲ

တစုံတရာသော မူဝါဒမျာသ သို့မဟုတ် ကျင့်သုံသမဟုမျာသအပေါ် ဆက်သလယ် ပဌော ဆိုရန် ရည်ရလယ်ချက်ဖဌင့် ဆောင်ရလက် သော လူအမျာသဖဌင့် လဟုပ်ရဟာသမဟု။ မျာသသောအာသဖဌင့် အခဌာသရလေသချယ်စရာ မူဝါဒမျာသ နဟင့် ကျင့်သုံသမျာသကို ထောက်ခံ ကဌသည်။ ယင်သလဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသသည် မျာသသောအာသဖဌင့် ထင်ရဟာသမဌင်သာသည့် နေရာမျာသတလင် ဆောင်ရလက်ကဌပဌီသ၊ လူတဉီသချင်သက ဆောင်ရလက်ခဌင်သလည်သ ဖဌစ်နိုင်သည်။ သို့သော် ပုံမဟန်အာသဖဌင့် အုပ်စုတခုက ဆောင်ရလက်ကဌသည်။ 108

44 Dictatorship အာဏာရဟင်စနစ်

အကဌလင်သမဲ့အာဏာကို အာဏာရဟင်တညသ၊ သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေသအဖလဲ့အစည်သတခုက ထိန်သချုပ်ထာသသည့် အစိုသရပုံစံတခု။

45 Dilemma action လုပ်ရခက်- မလုပ်ဘဲနေရလည်သခက် သည့် အခဌေအနေဖဌစ်ပေါ်စေရန် လဟုပ်ရဟာသမဟု

လဟုပ်ရဟာသမဟု၏ ဆန့်ကျင်ဖက် အင်အာသစု အတလက် မလိုလာသအပ်သည့် ရလေသချယ် စရာ အခဌေအနေမျာသကို ဖန်တီသသည့် လူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု။ သို့အတလက်ကဌောင့် လဟုပ်ရဟာသမဟု၏ ဆန့်ကျင်ဖက် အင်အာသစုမျာသက ပျက်စီသ ဖလယ်ရာ နဟင့်/သို့မဟုတ် သူတို့အတလက် တန်ဖိုသကဌီသ ပေသရသည့် လုပ်ရပ်မျာသကို ဆောင်ရလက်လာကဌရသည်။

46 Direct action တိုက်ရိုက် ညသတည်ဆောင်ရလက်သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟု

လူတညသချင်သ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခုက အခဌာသသော သူမျာသ သို့မဟုတ် အုပ်စု မျာသက သူတို့ကိုယ်တိုင် ကဌာသဝင် ဆောင် ရလက်ရမည့်အစာသ၊ အခဌေအနေကို အပဌောင်သအလဲ ဖဌစ်စေရန် ဆောင်ရလက် သည့် ကဌာသဝင်စလက်ဖက်သည့် တိုက်ရိုက် လုပ်ဆောင်မဟု တခု။ 115

47 Disintegration (Associated with civil resistance) ပဌိုကလဲစေခဌင်သ (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟု ရလဒ်နဟင့် ပတ်သက်၍)

အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟုတလင် အပဌောင်သ အလဲ ဖဌစ်စေသည့် လုပ်ငန်သစဉ်တခု။ လူ အမျာသက မပူသပေါင်သ မဆောင်ရလက် ကဌခဌင်သ၊ လူအမျာသထောက်ခံသည့် အာဏာဖီဆန်မဟုဖဌင့် စနစ်တခု သို့မဟုတ် အစိုသရ၏ စလမ်သဆောင်ရည်ကို လျော့ကျ စေသည်။ စနစ် သို့မဟုတ် အစိုသရ ပဌိုကျ ပျက်စီသရသည်။ 119

48 Dispersion, tactic of ဖဌန့်ခလဲမဟု နည်သဗျူဟာ

ပါဝင်ဆောင်ရလက်သူမျာသ သို့မဟုတ် အရင်သမဌစ်မျာသကို နေရာအနဟံ့သို့ နဟင့်/ သို့မဟုတ် အခဌာသ အချိန်ကာလမျာသသို့ ဖဌန့်ခလဲစေသည့် လူထုခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟု တခု။

49 Disrupt အစီအစဉ် ပျက်စေသည်

လုပ်ငန်သစဉ်တခု သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟု တခု၏ ပုံမဟန်တိုသတက်မဟုမျာသ ရပ်တန့်စေ သည်၊ အနဟောင့်အယဟက် ဖဌစ်စေသည်၊ သို့မဟုတ် အဟန့်အတာသ ဖဌစ်စေသည်။

50 Disruption (Associated with civil resistance) အစီအစဉ် ပျက်ယလင်သစေခဌင်သ (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟု ရလဒ်နဟင့် ပတ်သက်၍)

လုပ်ငန်သစဉ်တခု၊ ဖဌစ်ရပ်တခု၊ သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု ရပ်တန့်စေခဌင်သ၊ အနဟောင့် အယဟက် ဖဌစ်စေခဌင်သ၊ ပဌဿနာတက်စေ ခဌင်သ။ သို့အတလက်ကဌောင့် ကုန်ကျမဟု စရိတ် မျာသစေသည်၊ လမ်သကဌောင်သ သို့မဟုတ် လုပ်ငန်သစဉ်၊ ဖဌစ်ရပ် ပဌောင်သလဲစေသည်၊ လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသ အတူတကလ ရပ်ဆိုင်သစေသည်။ 127

51 Dissent (noun) သဘောထာသကလဲကဌောင်သ ပဌသည်

အမျာသလက်ခံသည့် သို့မဟုတ် တရာသဝင် ဖော်ပဌထာသသည့် ထင်မဌင် ခံယူချက်မျာသ နဟင့် ခဌာသနာသသည့် ဖော်ပဌချက် နဟင့် တိုက်ရိုက် ဆန့်ကျင်မဟု ဖဌစ်ကောင်သ ဖဌစ်နိုင်သည်။ 130

52 Dissident သဘောထာသကလဲလလဲ ဆန့်ကျင်သူ

တရာသဝင် မူဝါဒကို၊ အထူသသဖဌင့် အာဏာရဟင်နိုင်ငံမျာသတလင် ဆန့်ကျင်၍ တက်ကဌလစလာ ဆန့်ကျင်သူတညသ၊ သို့မဟုတ် စိန်ခေါ်သူတညသ။ 134

53 Dynamic (of civil resistance) ပဌည်သူလူထု ခုခံမဟု၏ အရဟိန်အဟုန်

အင်အာသမျာသကို ဖန်တီသပေသသည့်၊ နဟိုသဆော်ပေသသည့် လုပ်ငန်သစဉ်။ လူထု ခုခံရေသလဟုပ်ရဟာသမဟု နဟင့် ၎င်သ၏ဆန့်ကျင် ဖက် (မျာသ) အကဌာသ ပဋိပက္ခတလင် အပဌန် အလဟန် တုံ့ပဌန်ဆောင်ရလက်မဟုမျာသဖဌင့် လဟုပ်ရဟာသမဟုက ယင်သ၏ ညသတည်ချက်မျာသ ကို၊ ဆန့်ကျင်ဖက် (မျာသ) က တန်ပဌန် ဆောင်ရလက်နေသည့်တိုင် ရရဟိစေသည်။

54 Empower ခလန်အာသအာဏာ ဖဌည့်ဆည်သပေသသည်

အုပ်စုတခု သို့မဟုတ် လူတဩှ၏ စလမ်သရည်၊ အာဏာ သို့မဟုတ် ဩဇာ လလဟမ်သမိုသမဟုကို မဌဟင့်တင်ပေသသည်။ (မျာသသောအာသဖဌင့် ကျလမ်သကျင်မဟုမျာသ ဖလံ့ဖဌိုသစေခဌင်သ၊ မိမိကိုယ်ကို ယုံကဌည်မဟု မဌင့်မာသလာစေခဌင်သ၊ အခဌာသသူမျာသကို ပံ့ပိုသပေသခဌင်သ နဟင့် ကိုယ်ထူကိုယ်ထ ဖဌစ်မဟု တိုသတက်လာစေခဌင်သ ဖဌင့် ဆောင်ရလက် ကဌသည်)။ ရလေသချယ် ဆုံသဖဌတ်မဟုမျာသ ပဌုနိုင်ရန်၊ သူတို့၏ဘဝ သူတို့၏ ရပ်ရလာအပေါ် တာဝန်ယူမဟု ဖဌစ်စေရန်၊ အခလင့်အရေသမျာသ ကျင့်သုံသနိုင်ရန် နဟင့် မတရာသမဟုမျာသကို တိုက်ပလဲဝင်နိုင်စေရန် အတလက် ဖဌစ်သည်။ 140

55 Empowerment ခလန်အာသအာဏာ ဖဌည့်ဆည်သပေသခဌင်သ

ပို၍ အာသကောင်သလာစေသည့်၊ ပို၍ ယုံကဌည်မဟု မဌင့်မာသလာစေသည့် လုပ်ငန်သစဉ် ဖဌစ်ပဌီသ၊ အထူသသဖဌင့် လူတဩှ၏ ဘဝကို ထိန်သချုပ်နိုင်ရန်၊ ရလေသချယ် ဆုံသဖဌတ်မဟုမျာသ ပဌုနိုင်ရန်၊ လူတဩှ၏ အခလင့်အရေသမျာသကို ကျင့်သုံသ နိုင်စေရန် အတလက် ဖဌစ်သည်။ 143 ကသည်ကို အပဌုသဘော အတလေ့အကဌုံ မျာသ ရစေခဌင်သ၊ ကျလမ်သကျင်မဟုမျာသ ဖလံ့ဖဌိုသ လာစေခဌင်သ၊ အခဌာသသူမျာသကို ပံ့ပိုသပေသ ခဌင်သ နဟင့် ကိုယ်ထူကိုယ်ထဖဌစ်မဟု တိုသတက်လာအောင် တည်ဆောက်ပေသ ခဌင်သဖဌင့် ဆောင်ရလက်ကဌသည်။

56 Escalate (in conflict) (verb) (ပဋိပက္ခ) မဌင့်မာသလာစေသည်

ပဋိပက္ခတခု၏ အတိုင်သအဆ သို့မဟုတ် ပဌင်သထန်မဟု မဌင့်မာသလာသည်။

57 Escalation (in conflict) (noun) (ပဋိပက္ခအတလင်သ) မဌင့်မာသလာစေခဌင်သ

ပဋိပက္ခတခု၏ အတိုင်သအဆ သို့မဟုတ် ပထဝီနယ်ပယ် နဟင့်/သို့မဟုတ် ပဌင်သထန်မဟု မဌင့်မာသလာခဌင်သ။ 148

58 External actors ပဌင်ပမဟ ပါဝင်လဟုပ်ရဟာသ ဆောင်ရလက်ကဌ သူမျာသ

အဖလဲ့တခု၊ လူမဟု အသိုက်အဝန်သ၊အဖလဲ့ အစည်သ၊ အင်စတိကျုရဟင်သ၊ အင်အာသစု သို့မဟုတ် ရံဖန်ရံခါ ထင်ရဟာသသည့် ပုဂ္ဂိုလ်မျာသ စသည်တို့သည် ပဋိပက္ခ၊ အာသပဌိုင်မဟု၏ ဗဟိုချက်မတလင် တိုက်ရိုက် ပါဝင်ပတ်သက်မဟု ရဟိမနေသော်လည်သ၊ ပဋိပက္ခအပေါ် သက်ရောက်မဟုရဟိနိုင်သည့် လုပ်ဆောင်မဟုမျာသ ဆောင်ရလက်သည် (ဆောင်ရလက်နိုင်သည်)။

59 External support ပဌင်ပမဟ ထောက်ခံပံ့ပိုသမဟု

ပဋိပက္ခတခုအတလင်သတလင် တခု သို့မဟုတ် ပိုသည့် ပါတီမျာသထံသို့ ကူညီရန် ရည်ရလယ်ချက်ဖဌင့် ပဌင်ပအင်အာသစုမျာသ က ပံ့ပိုသမဟု၊ သို့မဟုတ် အကူအညီ။

60 Failure (Associated with civil resistance) ကျရဟုံသမဟု (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသ မဟုရလဒ်နဟင့် ပတ်သက်၍)

ပဋိပက္ခတခုအတလင်သ ပါတီ အင်အာသစု တခု၏ ဖော်ပဌထာသသည့် ရည်ရလယ်ချက် မျာသကို ပဌည့်မီပေါက်မဌောက်ရန် သိသာ ထင်ရဟာသစလာ ပျက်ကလက်ခဌင်သ

61 Flank, violent အကဌမ်သဖက်မဟု တောင်ပံ

Violent flank အကဌမ်သဖက်မဟု တောင်ပံ ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 153).

62 Frame (in communication) (verb) (ဆက်သလယ်ရေသတလင်) ပုံဖော် ဖန်တီသ

သည်။ “တစုံတရာသော အဓိပ္ပါယ်ဖလင့်မဟု၊ သုံသသပ်ရန် နဟင့်/သို့မဟုတ် အဖဌေထုတ် ရန်” အချို့သော ပဌဿနာမျာသ၊ အချက် မျာသ၊ ဖဌစ်ရပ်မျာသကို အလေသထာသ ဖော်ပဌ ရန် နဟင့် ချိတ်ဆက်မိရန် ဆောင်ရလက် ခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ 158

63 Frame (in communication) (noun) (ဆက်သလယ်ရေသတလင်) ပုံဖော် ဖန်တီသ

ခဌင်သ သတင်သအချက်ကို နေရာချထာသမဟုအရ ပရိသတ်မျာသ၏ ထင်မဌင်ချက်နဟင့် နာသလည်မဟုအပေါ် သက်ရောက်စေရန် နဟင့် သတင်သ အချက်အလက်မဟနေ၍ သူတို့ နိဂုံသချုပ် ကောက်ချက်ဆလဲနိုင်ရန် အခဌေအနေ။

64 Freedom (political) (နိုင်ငံရေသ) လလတ်လပ်ခလင့်မျာသ

လူတညသချင်သအနေဖဌင့် သူတို့၏ ဘဝနဟင့် လူမဟုအဖလဲ့အစည်သအတလက် အရေသကဌီသ သည့် ဆုံသဖဌတ်ချက်ချရန် နဟင့် လုပ်ဆောင်ရန် အာဏာ၊ အခလင့်အရေသ နဟင့် အခလင့်အလမ်သရဟိသော နိုင်ငံရေသ အခဌေအနေ။ သို့ဖဌင့် သူတို့၏ လူမဟု အသိုင်သအဝိုင်သနဟင့် နိုင်ငံရေသစနစ်တလင် ပါဝင် လဟုပ်ရဟာသနိုင်ပဌီသ၊ သက်ရောက်မဟု ရဟိစေသည်။ 164

65 Freedom of assembly လလတ်လပ်စလာ စုဝေသခလင့်

ဘုံတူညီသော ရည်ရလယ်ချက်တခု အတလက် နေရာတခုတလင် လလတ်လပ်စလာ စုဝေသခဌင်သ။

66 Freedom of Association လလတ်လပ်စလာ အသင်သအပင်သ ဖလဲ့စည်သခလင့်

အုပ်စုတခု၏ အစိတ်အပိုင်သအဖဌစ် အခဌာသသူမျာသနဟင့်အတူ ပူသပေါင်သပါဝင် ခလင့်။ ယေဘုယျအာသဖဌင့် ဘုံရည်ရလယ် ချက် ရဟိတတ်ကဌပဌီသ၊ စုရုံသခလင့် နဟင့် လလတ်လပ်စလာဖော်ပဌ ပဌောဆိုခလင့်ကိုလည်သ မျာသသောအာသဖဌင့် ကျင့်သုံသကဌသည်။

67 Freedom of speech (or Freedom of expression) လလတ်လပ်စလာ ပဌောဆိုဖော်ပဌခလင့်

လူမဟုအဖလဲ့အစည်သ တခုအတလင်သနဟင့် ပဌင်ပ သို့ သတင်သမီဒီယာပေါင်သစုံ အပဌည့်အဝ ဖဌင့် သတင်သမျာသကို ထိန်သသိမ်သထာသနိုင် သည့်၊ ဖော်ပဌသည့်၊ ဝေမျဟနိုင်သည့်၊ လက်ခံရယူနိုင်ခဌင်သ နဟင့် အိုင်ဒီယာ တလေသခေါ်ယူဆချက်မျာသ ပဌုနိုင်သည့် စလမ်သရည်။ (ဥပမာအာသဖဌင့် ရေသသာသထာသ သည့် သို့မဟုတ် ပဌောဆိုသည့် စကာသ လုံသမျာသ၊ သင်္ကေတမျာသ၊ ဂီတမျာသ၊ ရုပ်ရဟင် မျာသ၊ သရုပ်ဆောင် ဖျော်ဖဌေမဟုမျာသ၊ အနု ပညာ ဖော်ပဌချက်မျာသ။

68 Goal ပန်သတိုင်

ကဌိုသပမ်သမဟုတခုကို ညသတည်သည့် ပန်သတိုင် သို့မဟုတ် ညသတည်ချက်။

69 Grand strategy အဂ္ဂ မဟာဗျူဟာ

ပန်သတိုင်ကို ရရဟိနိုင်ရန် မည်သို့ဆောင် ရလက်မည်ဟူသည့် ဖက်စုံအမဌင်။ ယင်သတလင် မည်သို့သော လဟုပ်ရဟာသမဟုပုံစံ (မျာသ) (အကဌမ်သမဖက်၊ အကဌမ်သဖက်၊ အင်စတိကျူသရဟင်သဆိုင်ရာ သို့မဟုတ် ပေါင်သစပ်) ဆောင်ရလက်မည်၊ ရင်သမဌစ်မျာသ (လူသာသ၊ ရုပ်ပစ္စည်သ၊ ကျလမ်သကျင်မဟု နဟင့် အချိန်) တို့ကို မည်သို့နေရာချထာသမည်၊ လက်အောက်ခံ မဟာဗျူဟာမျာသ (ရံဖန် ရံခါ ကမ်ပိန်သလဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသကို ရည်ညလဟန်သ ဖော်ပဌသည်) ကို မည်သို့အသုံသပဌု၍ အလယ်အလတ် ရည်မဟန်သချက်မျာသကို ရရဟိအောင် မည်သို့ဆောင်ရလက်မည်… စသည်တို့ ပါဝင်ပဌီသ နောက်ဆုံသ အန္တိမ ပန်သတိုင်ကို ပံ့ပိုသစေရန် ဖဌစ်သည်။ 177

70 Grassroots (adjective) အခဌေခံကျသော

သာမာန် ပဌည်သူမျာသနဟင့် ဆက်နလယ် သော၊ စတင်ဖဌစ်ပေါ်သော၊ သို့မဟုတ် ပတ်သက်သော။ နဟိုင်သယဟဉ်ချက်အရ ခေါင်သဆောင်၊ သို့မဟုတ် လူမဟုအဖလဲ့ အစည်သ၊ နိုင်ငံရေသ ပါတီ၊ သို့မဟုတ် အခဌာသအုပ်စု၊ သို့မဟုတ် အင်စတိကျူသ ရဟင်သမျာသ၏ ထိပ်သီသလူနည်သစုမျာသနဟင့် နဟိုင်သယဟဉ်ကဌည့်နိုင်သည်။ 180

71 Grassroots (noun) အခဌေခံ ပဌည်သူလူထု

၁။ သာမာန်ပဌည်သူမျာသ၊ နဟိုင်သယဟဉ်ချက်အရ ခေါင်သဆောင်၊ သို့မဟုတ် လူမဟုအဖလဲ့အစည်သ၊ နိုင်ငံရေသ ပါတီ၊ သို့မဟုတ် အခဌာသအုပ်စု၊ သို့မဟုတ် အင်စတိကျူသရဟင်သမျာသ၏ ထိပ်သီသလူနည်သစုမျာသနဟင့် နဟိုင်သယဟဉ်ကဌည့် နိုင်သည်။ 183 ၂။ ဒေသ ရပ်ရလာလူမဟုအဖလဲ့အစည်သ အဆင့်ကို ယေဘုယျအာသဖဌင့် ရည်ညလဟန်သ ဖော်ပဌလေ့ရဟိသည်။

72 Grievance နစ်နာ နာကျည်သရမဟု

လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ၊ သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသ မမျဟတမတရာသမဟုမျာသကဌောင့် ဖဌစ်ပေါ်လာသည့် မကျေချမ်သမဟု နဟင့်/ သို့မဟုတ် စောဒကမဟုမျာသ။ ထိုမဟတဆင့် ခုခံတော်လဟန်မဟုသို့ တိုသတက်ဖဌစ်ပေါ်နိုင် သည်။

73 Human rights defender (HRD) လူ့အခလင့်အရေသ ကာကလယ်စောင့်ရဟောက် သူ

လူ့အခလင့်အရေသ ကာကလယ်စောင့်ရဟောက် သူ (HRD) သည် တညသတည်သဖဌစ်စေ၊ သို့မဟုတ် အခဌာသသူမျာသနဟင့်ဖဌစ်စေ၊ လူ့ အခလင့်အရေသမျာသကို မဌဟင့်တင်ပေသရန်၊ ကာကလယ်ပေသရန် ဆောင်ရလက်သူ ဖဌစ်သည်။ 188

74 Insurrection, Unarmed လက်နက်မဲ့ ပုန်ကန်ထကဌလမဟု

ယခင်က အစိုသရ သို့မဟုတ် စနစ်ကို နာခံနေကဌသော လူထုအမျာသ ထောက်ခံ ပါဝင်သော တော်လဟန်ပုန်ကန်မဟု။ သို့သော် ယခုအခါ အကဌမ်သမဖက် စိန်ခေါ်မဟုမျာသဖဌင့် ငဌင်သဆန်လာကဌသည်။

75 Leadership ခေါင်သဆောင်မဟု

၁။ အဖလဲ့အစည်သတခု၊ အင်စတိကျူသရဟင်သ၊ လဟုပ်ရဟာသမဟု၊ အစိုသရ သို့မဟုတ် အခဌာသ အင်အာသစုတို့၏ တဩှ သို့မဟုတ် ထိုထက်ပိုသော ခေါင်သဆောင်မျာသ။ ၂။ အခဌာသသူမျာသကို ညသဆောင်မဟုပေသရန် လူတဩှ သို့မဟုတ် အဖလဲ့၏စလမ်သရည်။ ယင်သတလင် မျာသသောအာသဖဌင့် ညလဟန်ကဌာသ ရန်၊ စေ့ဆော်ရန်၊ တလန်သအာသပေသရန်၊ ထိရောက်စလာ ဆက်သလယ်ရန်၊ စည်သရုံသရန်၊ မဟာဗျူဟာ ချမဟတ်ရန် နဟင့် လိမ္မာကျလမ်သကျင်သော ဆုံသဖဌတ်ချက်မျာသ ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် စလမ်သရည် မျာသ ပါဝင်သည်။

76 Legitimacy တရာသဝင်မဟု

အုပ်စုတခု သို့မဟုတ် လူတဩှ၏ အာဏာနဟင့် ပတ်သက်၍ လူအမျာသ၏ အတည်ပဌုထောက်ခံမဟုမဟ ဖဌစ်ပေါ်လာ သည်ဟူသော ယုံကဌည်မဟု။ သို့မဟုတ် လက်ခံထာသသော ရင်သမဌစ်မျာသ၊ စံပေတံ၊ အခဌေခံစံနဟုန်သမျာသ နဟင့်အညီ ဖဌစ်ပေါ်မဟု။ 198

77 Loyalty shift သစ္စာခံမဟု ပဌောင်သလဲခဌင်သ

လူတဩှ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခုအပေါ် ထောက်ခံမဟု သို့မဟုတ် သစ္စာခံမဟု ပဌောင်သလဲမဟုတခု။ သို့အတလက်ကဌောင့် ယခင်ခေါင်သဆောင် သို့မဟုတ် အုပ်စုကို ဆက်လက်ထောက်ခံခဌင်သ မပဌုတော့ဘဲ ကဌာသနေကဌသည်။ သို့မဟုတ် ခေါင်သဆောင်အသစ် သို့မဟုတ် အုပ်စုကို ထောက်ခံဖို့ ဖဌစ်လာသည်။

78 March (noun) ချီတက်ခဌင်သ

လူတဩှ သို့မဟုတ် ပိုမျာသသည့်သူမျာသ (မျာသသောအာသဖဌင့် လူအုပ်စုတခု) က ရည်ရလယ်ချက်ရဟိရဟိဖဌင့် ဆန္ဒပဌ လမ်သလျဟောက်ခဌင်သ၊ စုစည်သသည့် အသလင်ဖဌင့် တိုက်တလန်သပဌောဆိုခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ မျာသသောအာသဖဌင့် သိသာ ထင်ရဟာသသည့် ပဌဿနာကိစ္စရပ်မျာသနဟင့် ပတ်သက်နေသည့် နေရာမျာသသို့ ညသတည် သလာသကဌသည်။

79 Mass demonstration လူအမျာသစုရုံသ ဆန္ဒပဌခဌင်သ

အလလန်မျာသပဌာသသော လူထုအမျာသအပဌာသ ပါဝင်လဟုပ်ရဟာသသည့် ဆန္ဒပဌပလဲတခု။

80 Mechanism of change အပဌောင်သအလဲ ဖဌစ်စေမည့် လုပ်ငန်သစဉ်

အောင်မဌင်သည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသ မဟု ဖဌစ်ရပ်မျာသတလင် အပဌောင်သအလဲ ဖဌစ်ပေါ်စေသည့် လုပ်ငန်သစဉ်မျာသ။ နည်သလမ်သ ၄ ခုမဟာ- ပဌောင်သလဲလာစေခဌင်သ၊ လိုက်လျော ညဟိနဟိုင်သခဌင်သ၊ အကဌမ်သမဖက် တိုက်တလန်သ ခဌင်သ နဟင့် ပဌိုကလဲစေခဌင်သတို့ ဖဌစ်သည်။ 208

81 Methods of non-violent action အကဌမ်သမဖက်သော နည်သနာမျာသ

“အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု” အဓိပ္ပါယ် ဖလင့်ဆိုချက်အောက်ပါသည့် ဖဌစ်နိုင်သော လဟုပ်ရဟာသမဟု အမျိုသမျိုသ။

82 Mobilization စည်သရုံသလဟုံ့ဆော်မဟု

လူအုပ်စု၊ ရင်သမဌစ်မျာသကို စည်သရုံသသည့် လုပ်ဆောင်မဟု နဟင့်/ သို့မဟုတ် တစုံတရာ သော ရည်ရလယ်ချက်အတလက် စုပေါင်သ ဆောင်ရလက်မဟု ပဌုကဌခဌင်သ။

83 Mobilize စည်သရုံသလဟုံ့ဆော်သည်

လူအုပ်စု၊ ရင်သမဌစ်မျာသကို စည်သရုံသသည် နဟင့်/ သို့မဟုတ် တစုံတရာသော ရည်ရလယ်ချက်အတလက် စုပေါင်သ ဆောင်ရလက်မဟု ပဌုကဌသည်။

84 Movement လဟုပ်ရဟာသမဟု

လူမဟုရေသ၊ စီသပလာသရေသ နဟင့်/ သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေသစနစ်တလင် အကျိုသဆက်ရလဒ် အဖဌစ် အပဌောင်သအလဲ ဖဌစ်ပေါ်လာ စေရန် ရည်ရလယ်၍ ဆက်လက်ဆောင် ရလက်နေသော၊ စုပေါင်သ ကဌိုသပမ်သမဟု။ လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသသည် လူထုအခဌေခံ ဖဌစ်ပဌီသ၊ အကျယ်အပဌန့်သော လူထုမျာသ၏ ဆန္ဒအလျောက် ပါဝင်ဆောင်ရလက်မဟု ရဟိကဌသည်။ ထိုသူမျာသက အပဌောင်သအလဲဖဌစ်ပေါ် စေရန် သတိပေသခဌင်သ၊ ပညာပေသခဌင်သ၊ ဝန်ဆောင်မဟုပေသခဌင်သ နဟင့် စည်သရုံသလဟုံ့ဆော်ခဌင်သ ပဌုကဌသည်။ 218

85 Non-cooperation မပူသပေါင်သ မဆောင်ရလက်မဟု

တမင်တကာ ကန့်သတ်ခဌင်သ၊ ဆက်လက်၍ မဆောင်ရလက်ခဌင်သ သို့မဟုတ် မနဟစ်သက် အတည်မပဌုသည့် ပုဂ္ဂိုလ်၊ လဟုပ်ရဟာသမဟု၊ အင်စတိကျူသရဟင်သ သို့မဟုတ် အစိုသရအပေါ် မျဟော်လင့် ထာသသည့် အမူအကျင့် သို့မဟုတ် ပူသပေါင်သဆောင်ရလက်မဟု မပဌုဘဲ ထိန်သသိမ်သထာသခဌင်သ ဖဌစ်သည်။

86 Non-Governmental Organization (or “NGOs) အစိုသရမဟုတ်သည့် အဖလဲ့အစည်သမျာသ (အဲန်ဂျီအို)

ပုဂ္ဂလိက အကျိုသအမဌတ်မယူသည့် အဖလဲ့အစည်သတခု ဖဌစ်ပဌီသ၊ တခု သို့မဟုတ် ထိုထက်ပိုသည့် လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသ ညသတည် ချက်မျာသကို တိုသတက်လာစေရန် ရည်ရလယ်၍ သံန္နိဌာန်ချမဟတ် ဆောင်ရလက် ကဌသည်။ 223

87 Non-State actor (or Nonstate actor) အစိုသရမဟုတ်သည့် အင်အာသစုမျာသ

မည်သည့်အစိုသရ သို့မဟုတ် နိုင်ငံစုံ အဖလဲ့ အစည်သ အင်စတိကျူသရဟင်သ၏ တရာသဝင် အစိတ်အပိုင်သ မဟုတ်သည့် အမျိုသမျိုသ အထလေထလေသော အုပ်စုမျာသ ပါဝင်သည်။ ယင်သတို့တလင် လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသ၊ အစိုသရ မဟုတ်သည့် အဖလဲ့အစည်သ (အဲန်ဂျီအို) မျာသ၊ ပုဂ္ဂလိက ကော်ပိုရေသရဟင်သမျာသ၊ အစိုသရမဟုတ်သည့် သတင်သမီဒီယာမျာသ၊ အကဌမ်သဖက် အဖလဲ့အစည်သမျာသ၊ စစ်ဘုရင်မျာသ၊ သူပုန်မျာသ၊ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်သ အဖလဲ့အစည်သမျာသ၊ ဘာသာရေသအုပ်စုမျာသ၊ သီသခဌာသလလတ်လပ်သည့် အလုပ်သမာသ သမဂ္ဂမျာသ၊ သီသခဌာသလလတ်လပ်သည့် တက္ကသိုလ်မျာသ နဟင့် ပဌည်ပရောက် လူမဟု အသိုက်အဝန်သမျာသ ပါဝင်ကဌသည်။ 227

88 Nonviolence အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု

၁။ ဘာသာရေသ သို့မဟုတ် ကျင့်ဝတ်ဆိုင် ရာ အကဌောင်သပဌချက်ဖဌင့် အကဌမ်သမဖက် ရန် ဆင်ခဌင်ထိန်သသိမ်သသည့် ကျင့်သုံသမဟု။ အချို့သော ယုံကဌည်မဟုစနစ်မျာသတလင် ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ အကဌမ်သဖက်မဟုကို ခလင့်ပဌု မထာသပေ။ အချို့သော ယုံကဌည်မဟုစနစ်မျာသတလင်မူ ရန်လိုတိုက်ခိုက်လိုသည့် တလေသခေါ်မဟု နဟင့် စကာသလုံသမျာသကို တာသမဌစ်ထာသသည်။ အချို့တလင်မူ ထိုထက်ပို၍ ဆန့်ကျင်သူ မျာသကိုပင် အပဌုသဘော ရဟုမဌင်ရန် နဟင့် အမူအကျင့် ကျင့်သုံသရန် ညလဟန်ကဌာသကဌ သည်။ ၂။ အကဌမ်သဖက်မဟုအပေါ် ထိန်သသိမ်သမဟုကို (ပထမအဓိပ္ပါယ်ဖလင့်ဆိုချက် အရ မည်သည့်ကိစ္စတခုခု သို့မဟုတ် ရဟုထောင့်အာသလုံသ အပါအဝင်) ကို ဘာသာရေသ သို့မဟုတ် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ ယုံကဌည်မဟုအပေါ် အခဌေခံ၍ ကျင့်သုံသမဟု ဖဌစ်သည်။ မတရာသမမျဟတသည့် အခဌေ အနေတလင်ပင် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု ကို စလဲစလဲမဌဲမဌဲ ကျင့်သုံသကိုင်စလဲရန် တိုက်တလန်သကဌသည်။ ၃။ လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ သို့မဟုတ် စီသပလာသ ရေသ အပဌောင်သအလဲမျာသ ဖဌစ်ပေါ်စေရန် အကဌမ်သမဖက် နည်သနာမျာသကို အသုံသ ပဌုခဌင်သ။

89 Nonviolence, pragmatic လက်တလေ့ကျသည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု

ကျင့်ဝတ်ပိုင်သဆိုင်ရာ တင်သကျပ်သည့် ကိစ္စမျာသအတလက် မဟုတ်ဘဲ၊ လက်တလေ့ ကျသည့် အရေသကိစ္စမျာသအတလက် လမ်သညလဟန်ဆောင်ရလက်သည့် အကဌမ်သမဖက်သော လဟုပ်ရဟာသ ကျင့်သုံသမဟု။

90 Nonviolence, principled စည်သစနစ်ကျသည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု

၁။ ဘာသာရေသ သို့မဟုတ် ကျင့်ဝတ်ဆိုင် ရာ အကဌောင်သပဌချက်ဖဌင့် အကဌမ်သမဖက် ရန် ဆင်ခဌင်ထိန်သသိမ်သသည့် ကျင့်သုံသမဟု။ အချို့သော ယုံကဌည်မဟုစနစ်မျာသတလင် ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ အကဌမ်သဖက်မဟုကို ခလင့်ပဌု မထာသပေ။ အချို့သော ယုံကဌည်မဟုစနစ် မျာသတလင်မူ ရန်လိုတိုက်ခိုက်လိုသည့် တလေသခေါ်မဟု နဟင့် စကာသလုံသမျာသကို တာသမဌစ်ထာသသည်။ အချို့တလင်မူ ထိုထက်ပို၍ ဆန့်ကျင်သူမျာသကိုပင် အပဌုသဘော ရဟုမဌင်ရန် နဟင့် အမူအကျင့် ကျင့်သုံသရန် ညလဟန်ကဌာသကဌသည်။ သို့မဟုတ် ဆန့်ကျင်ဖက်ဟူသည့် အမဌင်ကိုပင် ငဌင်သပယ်ကဌသည်။ ၂။ အကဌမ်သဖက်မဟုအပေါ် ထိန်သသိမ်သမဟုကို (ပထမအဓိပ္ပါယ်ဖလင့်ဆိုချက် အရ မည်သည့်ကိစ္စတခုခု သို့မဟုတ် ရဟုထောင့်အာသလုံသ အပါအဝင်) ကို ဘာသာရေသ သို့မဟုတ် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ ယုံကဌည်မဟုအပေါ် အခဌေခံ၍ ကျင့်သုံသမဟု ဖဌစ်သည်။ မတရာသမမျဟတသည့် အခဌေ အနေတလင်ပင် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု ကို စလဲစလဲမဌဲမဌဲ ကျင့်သုံသကိုင်စလဲရန် တိုက်တလန်သကဌသည်။

91 Non-violent (or nonviolent) အကဌမ်သမဖက်သော

၁။ ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ အကဌမ်သဖက်မဟု အသုံသ ပဌုမဟု သို့မဟုတ် ခဌိမ်သခဌောက်မဟု ကင်သမဲ့ ခဌင်သ။ ၂။ ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ ဒဏ်ရာရစေမဟု၊ သေဆုံသမဟု၊ စိတ်ပိုင်သဆိုင်ရာ ဒဏ်ရာ ရစေမဟု၊ ဖလံ့ဖဌိုသမဟု ပျက်စီသစေခဌင်သ သို့မဟုတ် ချို့တဲ့ဆုံသရဟုံသမဟု ဒုက္ခမျာသ ပုံစံ တမျိုသမျိုသဖဌင့် အသုံသပဌုမည် သို့မဟုတ် ခဌိမ်သခဌောက်မဟု မပါဝင်ဘဲ တည်ရဟိဖဌစ်ပေါ် မဟု သို့မဟုတ် လုပ်ငန်သဆောင်ရလက်ခဌင်သ။

92 Non-violent action အကဌမ်သမဖက်သော လဟုပ်ရဟာသမဟု

နိုင်ငံရေသ၊ စီသပလာသရေသ သို့မဟုတ် လူမဟုရေသ ညသတည်ချက်မျာသအတလက် အကဌမ်သဖက်မဟု အသုံသပဌုခဌင်သ သို့မဟုတ် ခဌိမ်သခဌောက် ခဌင်သ မပါဝင်ဘဲ စိန်ခေါ်လဟုပ်ရဟာသသည့် နည်သနာတခု ဖဌစ်သည်။ ယင်သနည်သနာ တလင် အောက်ပါတို့ ပါဝင်သည်။ က။ တာဝန်ဖဌင့် လုပ်ဆောင်မဟု (acts of commission)။ ယင်သတလင် လူမျာသက မလုပ်ဆောင်ရမည့် အရာ၊ မမျဟော်လင့်ထာသသည့်အရာ၊ သို့မဟုတ် ဥပဒေအရ တာသမဌစ်ထာသသည့် အရာမျာသ (ဥပမာအာသဖဌင့် သပိတ်မဟောက်ခဌင်သ၊ သင်္ကေတအရ လဟုပ်ရဟာသခဌင်သ၊ အကဌမ်သ မဖက် ပိတ်ဆို့ခဌင်သ နဟင့် သိမ်သပိုက်ခဌင်သ မျာသ) ကို ဆောင်ရလက်ခဌင်သ။ ခ။ ငဌင်သပယ်သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသ (acts of omission)။ ယင်သတလင် လူထုမျာသက လုပ်ဆောင်ရမည့်၊ လုပ်ဆောင်ရန် မျဟော် လင့်ထာသသည့် ကိစ္စမျာသ၊ ဥပဒေအရ လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည့်ကိစ္စမျာသကို ငဌင်သပယ်ခဌင်သ ဖဌစ်သည်။ (ဥပမာအာသ ဖဌင့်- သပိတ်မဟောက်မဟုမျာသ၊ ဘလိုင်သကောက်မျာသ နဟင့် အခဌာသသော ပုံစံဖဌင့် မပူသပေါင်သမဆောင်ရလက်မဟုမျာသ) သို့မဟုတ် ဂ။ တာဝန်ဖဌင့် လုပ်ဆောင်မဟုမျာသ နဟင့် ငဌင်သပယ်သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသကို ပေါင်သစပ်အသုံသပဌုမဟု တခု။ 238

93 Non-violent coercion အကဌမ်သမဖက်သော အင်အာသဖဌင့် တိုက်တလန်သမဟု

လူထု ခုခံရေသကမ်ပိန်သ သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟု၏ တောင်သဆိုချက်မျာသကို လက်ခံလာစေရေသအတလက်၊ အာဏာ လက်ကိုင်ထာသသူမျာသကို အကဌမ်သမဖက် သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုဖဌင့် ပဌောင်သလဲလာစေ သည့် လုပ်ငန်သဖဌစ်စဉ်တခု ဖဌစ်သည်။ အကဌောင်သမဟာ ထိရောက်စလာထိန်သချုပ်မဟု ကို အာဏာရဟိသူမျာသထံမဟ အကျယ် အပဌန့်သော မပူသပေါင်သမဆောင်ရလက်မဟု၊ အာခံမဟုတို့ဖဌင့် ဖယ်ရဟာသလိုက်သော ကဌောင့် ဖဌစ်သည်။ 242

94 Non-violent conflict အကဌမ်သမဖက်သည့် ပဋိပက္ခ

၁။ တိုက်ပလဲဆင်နလဟဲရန် နည်သနာမျာသအဖဌစ် အနည်သဆုံသပါတီ တခုက အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု ဆောင်ရလက်သည့် ပဋိပက္ခ။ ၂။ ပဋိပက္ခ အခဌေအနေတလင် အကဌမ်သမဖက်သော လဟုပ်ရဟာသမဟုနည်သနာ ကို အသုံသချခဌင်သ။

95 Non-violent direct action အကဌမ်သမဖက်သော တိုက်ရိုက်ကျသည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသ

တိုက်ရိုက် လဟုပ်ရဟာသမဟု (direct action) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 54)

96 Non-violent discipline အကဌမ်သမဖက် စည်သမျဉ်သမျာသ

၁။ လူထု ခုခံမဟု လဟုပ်ရဟာသမဟုအဖလဲ့ဝင်မျာသက အကဌမ်သမဖက်သည့် အပဌုအမူကို မဆုတ်မနစ် ကိုင်စလဲမဟု။ ၂။ အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု သို့မဟုတ် ကမ်ပိန်သ မဟာဗျူဟာကို လိုက်နာစောင့် ထိန်သမဟု။ ယင်သတလင် အကဌမ်သမဖက် နည်သဗျူဟာမျာသကို အစီအစဉ် စနစ် ကျစလာ ကျင့်သုံသအကောင်အထည်ဖော် ခဌင်သ၊ ဆက်သလယ်ခဌင်သမျာသ၊ လိုက်နာရမည့် ကျင့်ထုံသမျာသ၊ ဥပမာအာသ ဖဌင့် လဟုံ့ဆော်မဟုမျာသ အောက်တလင်ပင် အကဌမ်သမဖက်ဘဲ ဆက်လက်ရဟိနေခဌင်သ စသည့် ကျင့်သုံသမဟုမျာသ ပါဝင်သည်။ 249

97 Non-violent intervention အကဌမ်သမဖက်သော ကဌာသဝင်ဆောင် ရလက် လဟုပ်ရဟာသမဟု

ဆန့်ကျင်ဖက် အင်အာသစု၏ လဟုပ်ရဟာသမဟု မျာသ နဟင့် သူတို့၏ လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ နဟင့်/သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသစနစ် အတလင်သ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရလက်မဟုမျာသအတလင်သ တိုက်ရိုက် ကဌာသဝင်ဆောင်ရလက်သည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု နည်သလမ်သ အမျာသအပဌာသ ဖဌစ်သည်။ အကဌမ်သမဖက် ကဌာသဝင်ဆောင်ရလက်မဟု သည် မျာသသောအာသဖဌင့် ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ (ဥပမာ- ထိုင်သပိတ်၊ သို့မဟုတ် လမ်သတခု သို့မဟုတ် အဆောက်အညသ တခုကို အကဌမ်သမဖက် ပိတ်ဆို့ခဌင်သ) ဖဌစ်တတ်ပဌီသ၊ စိတ်ပိုင်သဆိုင်ရာလည်သ ဖဌစ်နိုင်သည်။ (ဥပမာအာသဖဌင့်- အစာ အငတ်ခံသပိတ်မျာသ၊ သို့မဟုတ် ဆန့်ကျင်ဖက်အင်အာသစုမျာသက တရာသဝင် တာဝန်မျာသထမ်သဆောင်ကဌ သည့်အခါ အကဌမ်သမဖက် နဟောင့်ယဟက် ဒုက္ခပေသခဌင်သ)၊ လူမဟုရေသအရ ဆောင်ရလက် ခဌင်သ (ဥပမာ- အသစ်သော လူမဟုရေသ ဖလဲ့စည်သပုံမျာသ၊ ဆက်သလယ်ရေသစနစ်မျာသ ထူထောင်ခဌင်သ၊ သို့မဟုတ် အခဌာသရလေသ ချယ်စရာ လူမဟုရေသအင်စတိကျူသရဟင်သမျာသ ထူထောင်ခဌင်သ)၊ စီသပလာသရေသအရ ဆောင် ရလက်ခဌင်သ (ဥပမာ- အခဌာသရလေသချယ်စရာ စီသပလာသရေသ အင်စတိကျူသရဟင်သမျာသ ထူထောင်ခဌင်သ၊ သို့မဟုတ် အကဌမ်သ မဖက် မဌေနဟင့် ပိုင်ဆိုင်မဟုမျာသကို အကဌမ်သ မဖက် သိမ်သပိုက်ခဌင်သ)၊ သို့မဟုတ် နိုင်ငံ ရေသအရ ဆောင်ရလက်ခဌင်သ (ဥပမာ- အုပ် ချုပ်ရေသစနစ်အပေါ် ပို၍ ဝန် သက် ရောက်စေခဌင်သ၊ အဖမ်သခံရရန် ပဌုခဌင်သ၊ သို့မဟုတ် အခဌာသရလေသချယ်စရာ အုပ်ချုပ်ရေသ အင်စတိကျူသရဟင်သမျာသ ထူထောင်ခဌင်သ) တို့ ပါဝင်သည်။ 253

98 Non-violent struggle အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု

လူထုခုခံမဟု လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု သို့မဟုတ် ကမ်ပိန်သတခု၏ ရေရဟည်တည်တံ့သည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု ဆင်နလဟဲခဌင်သ

99 Obedience နာခံမဟု

တောင်သဆိုမဟုတခု၊ မျဟော်လင့်ချက်၊ အမိန့်၊ ဥပဒေ၊ သို့မဟုတ် လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသတန်ဖိုသထာသမဟုမျာသ ကို လိုက်နာခဌင်သ နဟင့်/သို့မဟုတ် အခဌာသသူတညသ၏ အာဏာပိုင်မဟု သို့မဟုတ် အင်စတိကျူသရဟင်သကို ကျိုသနလံ နာခံခဌင်သ။ 258

100 Obey နာခံသည်

တောင်သဆိုမဟုတခု၊ မျဟော်လင့်ချက်၊ အမိန့်၊ ဥပဒေ၊ သို့မဟုတ် လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသတန်ဖိုသထာသမဟုမျာသ ကို လိုက်နာသည် နဟင့်/သို့မဟုတ် အခဌာသသူတညသ၏ အာဏာပိုင်မဟု သို့မဟုတ် အင်စတိကျူသရဟင်သကို ကျိုသနလံ နာခံသည်။ 261

101 Objective (noun) ညသတည်ချက်

ပန်သတိုင် (Goal) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 73).

102 Omission (Act of or tactic of) (လုပ်ဆောင်မဟုအရ သို့မဟုတ် နည်သဗျူဟာအရ) ဖယ်ကျဉ်ခဌင်သ

သူတို့ လုပ်ဆောင်ရန်ရဟိသည့် အလုပ်၊ လုပ်ဆောင်ရန် မျဟော်လင့်ထာသသည့်၊ ဥပဒေအရ လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည့် ကိစ္စမျာသကို လူအမျာသက ငဌင်သပယ်သည့် လူထု ခုခံရေသလုပ်ဆောင်ချက် တရပ်။ 264

103 Opponent ဆန့်ကျင် အတိုက်အခံပဌုသူ

ပဌိုင်ပလဲတခု၊ ကစာသပလဲတခု၊ အငဌင်သပလာသမဟု သို့မဟုတ် အာဏာအာသပဌိုင်မဟုတခု နဟင့် ထိန်သချုပ်မဟုအတလက် အခဌာသသူမျာသနဟင့် အင်အာသပဌိုင်နေသည့် သို့မဟုတ် တိုက်ခိုက်နေသည့် အုပ်စုတခု၊ အင်စတိ ကျူသရဟင်သ၊ အစိုသရ သို့မဟုတ် တိကျသည့် လူပုဂ္ဂိုလ်တညသ။ 266

104 Opposition group အတိုက်အခံအုပ်စု

အစိုသရ၊ အင်စတိကျူသရဟင်သ၊ သို့မဟုတ် လလဟမ်သမိုသချယ်လဟယ်နေသည့် ထိပ်သီသ လူနည်သစုမျာသကို အင်အာသပဌိုင်ဆိုင်နေ သည့် နိုင်ငံရေသပါတီတခု သို့မဟုတ် လူထု ခုခံမဟု ကမ်ပိန်သ သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟု။ 269

105 Organizer (in the context of civil resistance) စည်သရုံသရေသမဟူသ (ပဌည်သူလူထု ခုခံရေသ လဟုပ်ရဟာသမဟု အခဌေအနေ၌)

လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု သို့မဟုတ် ကမ်ပိန်သတခု ဖလံ့ဖဌိုသစေရန် နဟင့် အကောင်အထည်ဖော် ရန် တက်ကဌလစလာ ပါဝင်ပတ်သက်နေ သည့် လူပုဂ္ဂိုလ်တညသ ဖဌစ်သည်။ (လဟုပ်ရဟာသမဟု၏ လူထုဆက်ဆံရေကိစ္စမျာသ တလင် ပါဝင်နေခဌင်သမျဟသာ မဟုတ်ဘဲ) မဟာဗျူဟာ နဟင့် နည်သဗျူဟာမျာသလည်သ ရေသဆလဲကဌံဆနေသည်။ ယင်သပုဂ္ဂိုလ်က ညီညလတ်သော ကဌိုသပမ်သဆောင်ရလက်မဟု ဖဌစ်ပေါ်လာစေရန် စနစ်တကျ ဖလဲ့စည်သ၊ အစီအစဉ် ရေသဆလဲသည်။ ယင်သကဌိုသပမ်သမဟု တလင် အခဌာသသူမျာသ ပါဝင်လာစေရန် စည်သရုံသသိမ်သသလင်သသည်။

106 Parallel institution စင်ပဌိုင် အဖလဲ့အစည်သစနစ်

ဖိနဟိပ်သည့် သို့မဟုတ် လူထုမျာသ၏ လိုအပ်ချက်မျာသကို ဖဌည့်ဆည်သရန် ဖူလုံခဌင်သ မရဟိသည့် တည်ဆဲ အင်စတိ ကျူသရဟင်သမျာသကို အစာသထိုသရန်၊ အကဌမ်သ မဖက်လဟုပ်ရဟာသမဟု တခုက အခဌာသရလေသချယ် စရာအဖဌစ် တည်ဆောက်သည့် လူမဟု ရေသ၊ ယဉ်ကျေသမဟု၊ စီသပလာသရေသ သို့မဟုတ် အုပ်ချုပ်မဟုစနစ် ဖလဲ့စည်သပုံတခု။ ယင်သဖလဲ့စည်သပုံမျာသသည် အစိုသရ လူမဟုရေသ၊ ယဉ်ကျေသမဟု၊ စီသပလာသရေသ သို့မဟုတ် အင်စတိကျူသရဟင်သမျာသ နဟင့် သီသခဌာသ ကင်သလလတ်နေသည်။

107 People power ပဌည်သူ့အာဏာ

၁။ လူမဟုအဖလဲ့အစည်သအတလင်သရဟိ လဟုံ့ဆော် စည်သရုံသထာသသည့် လူအမျာသက လူထု ခုခံမဟုကို အသုံသပဌုခဌင်သ။ ၂။ “နိုင်ငံရေသ နဟင့် လူမဟုရေသအပဌောင်သ အလဲမျာသ ဖဌစ်ပေါ်စေရန် အကဌမ်သမဖက် ပုံစံ မျာသဖဌင့် လဟုပ်ရဟာသဆောင်ရလက်သည့် လဟုံ့ဆော်စည်သရုံသထာသသည့် လူထု၏ စလမ်သရည်” 277

108 Pillars of support ထောက်ခံပေသမဟု ထောက်တိုင်မျာသ

အစိုသရတခု၊ ကော်ပိုရေသရဟင်သတခု၊ သို့မဟုတ် အခဌာသစနစ်မျာသကို ယင်သ၏ အုပ်ချုပ်မဟု ဆက်လက်ထိန်သသိမ်သနိုင်ရန် ပံ့ပိုသထောက်ခံပေသသည့် လူ့အဖလဲ့အစည်သ အတလင်သရဟိ အင်စတိကျူသရဟင်သမျာသ ဖဌစ်သည်။ “ထောက်တိုင်) တခုချင်သစီ သည် အင်စတိကျူသရဟင်သတခု ဖဌစ်ပဌီသ၊ တည်ဆဲ အစိုသရ၊ ကော်ပိုရေသရဟင်သ၊ သို့မဟုတ် စနစ်၏ အာဏာဖလဲ့စည်သထာသ ပုံကို ထောက်ခံပံ့ပိုသထာသသည်။ 281

109 Plan (verb) အစီအစဉ် ရေသဆလဲသည်

ပန်သတိုင်ကို မည်သို့ရရဟိနိုင်မည်ကို ဆုံသဖဌတ်သည့် လုပ်ငန်သစဉ် ဖဌစ်သည်။ မျာသသောအာသဖဌင့် ကလုပ်ငန်သစဉ် [တခါ တရံ “အစီအစဉ်ရေသဆလဲသည့် လုပ်ငန်သစဉ်” ဟု ရည်ညလဟန်သဖော်ပဌသည်] တလင် အခဌေအနေအပေါ် စုဆောင်သခဌင်သ နဟင့် သုံသသပ်ခဌင်သ၊ ဖဌစ်တန်ခဌေမျာသကို ကဌံဆရဟာဖလေခဌင်သ နဟင့် အစီအစဉ်တကျ အဆင့်မျာသကို ရင်သမဌစ်မျာသကို နေရာချ ထာသရန် ဆုံသဖဌတ်ခဌင်သ၊ လိုလာသသည့် ရလဒ်ထလက်ပေါ်စေရန်အတလက် လဟုပ်ရဟာသ မဟုမျာသ နဟင့်/သို့မဟုတ် လုပ်ငန်သမျာသ ပါဝင် ကဌသည်။

110 Plan (noun) အစီအစဉ်

လိုလာသသည့် ရလဒ်ပဌည့်မဌောက်နိုင်ရန် ဆောင်ရလက်ရမည့် အဆင့်မျာသ နဟင့် လဟုပ်ရဟာသမဟုမျာသ။

111 Political defiance နိုင်ငံရေသ အံတုမဟု

အစိုသရတခု၏ တည်ဆဲ အုပ်ချုပ်မဟု နဟင့် မူဝါဒမျာသကို ဆန့်ကျင်သည့် လူထုခုခံမဟု ကို အသုံသချခဌင်သ။

112 Political jujitsu နိုင်ငံရေသ ဂျူဂျစ်ဆု

ဆိုသကျိုသရလဒ် (backfire) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 27)

113 Political noncooperation နိုင်ငံရေသအရ မပူသပေါင်သ မဆောင်ရလက် ခဌင်သ

မျဟော်လင့်ထာသသည့် သို့မဟုတ် တာဝန် ရဟိသည့် နိုင်ငံရေသ လုပ်ဆောင်မဟုမျာသ သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေသစနစ်အတလင်သ ပါဝင် ဆောင်ရလက်မဟုမဟ ဆုတ်ခလာခဌင်သ ပုံစံ သို့မဟုတ် ပါဝင်ဆောင်ရလက်ရန် တက်ကဌလစလာ ငဌင်သပယ်ခဌင်သ။ 293

114 Political power နိုင်ငံရေသ အာဏာ

လူမဟုအဖလဲ့အစည်သတခုအတလက် တရာသဝင် မူဝါဒမျာသနဟင့် ကျင့်သုံသမဟုမျာသကို ဆုံသဖဌတ် ရန် နဟင့် အကောင်အထည်ဖော်ရည် အစလမ်သ၊ သို့မဟုတ် စလမ်သဆောင်နိုင်မဟု ဖဌစ်သည်။ ယင်သကို အခဌာသသူမျာသ၏ အမူအကျင့် သို့မဟုတ် ဖဌစ်ရပ်မျာသ လမ်သကဌောင်သကို ညလဟန်ကဌာသခဌင်သ သို့မဟုတ် ဩဇာလလဟမ်သမိုသခဌင်သဖဌင့် ဆောင်ရလက်သည်။ 296

115 Political space နိုင်ငံရေသအရ လဟုပ်ရဟာသနယ်ပယ်

လူမျာသက လုံခဌုံဘေသကင်သစလာ နဟင့် လလတ်လပ်စလာ စကာသလုံသမျာသ သို့မဟုတ် လုပ်ရပ်မျာသဖဌင့် သူတို့၏ လိုလာသချက် မျာသကို ဖော်ပဌနိုင်သည့်၊ နိုင်ငံရေသ လုပ်ငန်သစဉ်မျာသ နဟင့် ရလဒ်မျာသအပေါ် ဩဇာလလဟမ်သမိုသစေနိုင်သည့် အခလင့်အလမ်သ ပေါင်သစုံ။ 300

116 Political transition နိုင်ငံရေသ အသလင်ကူသပဌောင်သမဟု

နိုင်ငံရေသ အသလင်ကူသပဌောင်သမဟု (transition, political) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 148).

117 Power (noun) အာဏာ

အခဌာသသောသူမျာသ၊ အုပ်စုမျာသ၊ အင်စတိ ကျူသရဟင်သမျာသ၊ လူတဩှ၏ ဝန်သကျင် နဟင့်/သို့မဟုတ် လူမဟုအဖလဲ့အစည်သအပေါ် သက်ရောက်မဟု ဖဌစ်စေနိုင်သည့် အစလမ်သ သို့မဟုတ် စလမ်သဆောင်နိုင်မဟု။

118 Powerholder အာဏာ ကိုင်ထာသသူ

အာဏာရဟိသည့် လူပုဂ္ဂိုလ်တညသ သို့မဟုတ် အင်စတိကျူသရဟင်သ။ ယင်သကို နိုင်ငံတော် အစိုသရ သို့မဟုတ် အစိုသရ မဟုတ်သည့် အင်အာသစုအတလက် အသုံသပဌုနိုင်သည်။ အာဏာ၏ရင်သမဌစ် သည် တရာသဝင်ဖဌစ်စေ၊ ပုံမဟန်မဟုတ် တရာသမဝင် ဖဌစ်စေ ရဟိနိုင်သည်။

119 Practical nonviolence (see Nonviolence, pragmatic) လက်တလေ့ကျသည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု

လက်တလေ့ကျသည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု (nonviolence, pragmatic) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 93).

120 Principled nonviolence (see Nonviolence, Principled) စည်သစနစ်ကျသည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု

စည်သစနစ်ကျသည့် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု (nonviolence, principled) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 94).

121 Protest (verb) ကန့်ကလက် ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပဌသည်

၁။ စကာသလုံသမျာသ သို့မဟုတ် လုပ်ရပ်မျာသမဟတဆင့် ငဌင်သပယ်မဟု သို့မဟုတ် သဘောမကျ မနဟစ်သက်ကဌောင်သ ဖော်ပဌသည်။ 310 ၂။ တစုံတရာသော မူဝါဒမျာသအပေါ်၊ ကျင့်သုံသမဟုမျာသ အပေါ် သို့မဟုတ် အမဌင်မျာသအပေါ် သဘောမကျ မနဟစ်သက်ကဌောင်သ သို့မဟုတ် ငဌင်သပယ်ကဌောင်သကို အခဌာသသူ လူအမျာသနဟင့် စုဝေသ၍ ဆန္ဒဖော်ပဌသည်။

122 Protest (noun) ကန့်ကလက် ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပဌမဟု

၁။ စကာသလုံသမျာသ သို့မဟုတ် လုပ်ရပ်မျာသမဟတဆင့် ငဌင်သပယ်မဟု သို့မဟုတ် သဘောမကျ မနဟစ်သက်ကဌောင်သ ဖော်ပဌချက်။ 313 ၂။ တစုံတရာသော မူဝါဒမျာသအပေါ်၊ ကျင့်သုံသမဟုမျာသ အပေါ် သို့မဟုတ် အမဌင်မျာသအပေါ် သဘောမကျ မနဟစ်သက်ကဌောင်သ သို့မဟုတ် ငဌင်သပယ်ကဌောင်သကို လူအမျာသ စုဝေသ ဆန္ဒဖော်ပဌမဟု။

123 Rally (noun) လူစုဝေသမဟု

နိုင်ငံရေသ သပိတ်မဟောက်မဟုတလင် ပါဝင် ဆောင်ရလက်သည့် လူအမျာသစုဝေသမဟု ဖဌစ်ပဌီသ၊ သို့မဟုတ် အရေသတခု၊ အုပ်စုတခု သို့မဟုတ် ခေါင်သဆောင် အပေါ် ထောက်ခံကဌောင်သ လူအမျာသ စုဝေသမဟု။ 316

124 Repress ဖိနဟိပ်သည်

လူတဩှ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခုအပေါ် ထိန်သချုပ်နိုင်ရန်၊ သို့မဟုတ် လူတဩှ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခုက ကျိုသနလံနာခံလာ စေရန်၊ သို့မဟုတ် သူတို့၏ လုပ်ဆောင်မဟုမျာသအပေါ် ဖိအာသပေသခဌင်သ၊ သို့မဟုတ် ဆန့်ကျင်အင်အာသသုံသခဌင်သ။

125 Repression ဖိနဟိပ်မဟု

လူတဩှ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခုအပေါ် ထိန်သချုပ်နိုင်ရန်၊ သို့မဟုတ် လူတဩှ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခုက ကျိုသနလံနာခံလာ စေရန် ဖိအာသ သို့မဟုတ် အင်အာသ ဆန့်ကျင်အသုံသပဌုခဌင်သ။

126 Resilience ကဌံ့ကဌံ့ခံနိုင်မဟု

လူထု ခုခံမဟု လဟုပ်ရဟာသမဟု သို့မဟုတ် ကမ်ပိန်သ၏ အချိန်ကဌာလာသည်နဟင့် အမျဟ တည်မဌဲနိုင်သော စလမ်သရည်။ သို့မဟုတ် အတလင်သ နဟင့် ပဌင်ပဆိုင်ရာ အာသနည်သချို့ယလင်သချက်မျာသ နဟင့်/သို့မဟုတ် အင်အာသဖျက်သိမ်သစေရန် နဟင့် [အကဌမ်သဖက်] ဖိနဟိပ်မဟုကဌောင့် ပါဝင်ဆောင်ရလက်ခဌင်သ မပဌုစေရန် ကဌိုသပမ်သမဟုမျာသမဟ ရပ်တည်နိုင်သော စလမ်သရည်။

127 Revolution (Social, Political or Economic) တော်လဟန်ရေသ (လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသအရ)

တည်ဆဲ လလဟမ်သမိုသထာသသည့် လူမဟုရေသ၊ နိုင်ငံရေသ နဟင့်/သို့မဟုတ် စီသပလာသရေသစနစ် အခဌေခံကျကျ ပဌောင်သလဲမဟုဖဌစ်စေသည့်၊ စနစ်အသစ်နဟင့် အစာသထိုသလိုက်သည့် လုပ်ငန်သစဉ်၊ ဖဌစ်ရပ်၊ သို့မဟုတ် အချိန်ကာလ။

128 Sanctions အရေသယူ ဒဏ်ခတ်မဟုမျာသ

လူမျာသ၊ အင်စတိကျူသရဟင်သမျာသ သို့မဟုတ် အစိုသရမျာသက က။ မျဟော်လင့်ထာသသည့်၊ လိုလာသအပ် သည့် သို့မဟုတ် ဥပဒေအရ လိုအပ် သည့် အမူအကျင့် သို့မဟုတ် ခ။ မျဟော်လင့်မထာသသည့်၊ မလိုလာသအပ် သည့် သို့မဟုတ် တာသမဌစ်ထာသသည့် အမူအကျင့် ကဌောင့် ချမဟတ်သော အရေသယူ အပဌစ်ပေသမဟု သို့မဟုတ် လက်တုံ့ပဌန်ခဌင်သ။

129 Self-determination ကိုယ်ပိုင်ပဌဌာန်သခလင့်

လူညသရေ၊ အုပ်စု သို့မဟုတ် နိုင်ငံတခု၏ စည်သနဟောင်မဟုရဟိသည့် ဆုံသဖဌတ်ချက်မျာသ ပဌုနိုင်သည့် စလမ်သရည်။ ယင်သကို ပဌည်တလင်သ နဟင့် နိုင်ငံတကာက ယင်သတို့ ကိုယ်တိုင် မည်သို့အုပ်ချုပ်သည်နဟင့် ပတ်သက်၍ လေသစာသ လိုက်နာမဟု ရဟိသည်။

130 Self-organize (verb) မိမိဘာသာ စုစည်သဖလဲ့စည်သ

သည်။ လူတဩှ၏ ပိုင်ဆိုင်သည့်အဖလဲ့အစည်သဝင် မျာသအကဌာသ၊ ပဌင်ပရဟိ အာဏာအပေါ် (ဥပမာ- အစိုသရတခု၊ ကော်ပိုရေသရဟင်သ သို့မဟုတ် တက္ကသိုလ်) မဟီခိုအာသထာသမဟု မပဌုဘဲ၊ သို့မဟုတ် တရာသဝင် ခေါင်သဆောင်က ပဌဿနာကို ဖဌေရဟင်သပေသရန်၊ သို့မဟုတ် သူတို့၏ စုပေါင်သအကျိုသစီသပလာသ ကောင်သကျိုသ အတလက် ဆောင်ရလက်ပေသရန် မလိုအပ်ဘဲ၊ အစီအစဉ်ကျနမဟု သို့မဟုတ် ပူသပေါင်သ ဆောင်ရလက်မဟု ဖန်တီသနိုင်ခဌင်သ။

131 self-organization မိမိဘာသာ ဖလဲ့စည်သသော အစုအဖလဲ့

လူမျာသက အစီအစဉ်တခု သို့မဟုတ် အချင်သချင်သအကဌာသ ပူသပေါင်သဆောင် ရလက်နိုင်ရန်၊ ပဌင်ပ အာဏာအပေါ် (ဥပမာ- အစိုသရတခု၊ ကော်ပိုရေသရဟင်သ သို့မဟုတ် တက္ကသိုလ်) မဟီခိုအာသထာသမဟု မပဌုဘဲ၊ သို့မဟုတ် တရာသဝင် ခေါင်သဆောင်က မည်သို့ ဆောင်ရလက်ရ မည်ဟု ပဌောရဆိုရန် မလိုအပ်ဘဲ၊ စီစဉ်ဖန်တီသကဌသည့် လုပ်ငန်သစဉ်တခု။ ယင်သသို့ အစီအစဉ် သို့မဟုတ် ပူသပေါင်သ ဆောင်ရလက်မဟုသည် အုပ်စုအဖလဲ့ဝင်မျာသ၏ ဆန္ဒရဟိမဟု နဟင့် လဟုပ်ရဟာသမဟုမဟ ပေါ်ထလက် လာပဌီသ၊ တရာသဝင် အင်စတိကျူသရဟင်သမျာသ သို့မဟုတ် အစိုသရမျာသထံ မဟီခိုအာသထာသ ရန် မလိုအပ်ဘဲ၊ သူတို့ကိုယ်တိုင် ဆုံသဖဌတ်ချက် ချကဌသည်။

132 Self-reliance ကိုယ်ထူကိုယ်ထ ဖဌစ်မဟု

လူတဩှ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခု၏ သီသခဌာသ လလတ်လပ်စလာ သူတို့၏အရေသကို စီမံဆောင်ရလက်နိုင်သည့်၊ သူတို့ကိုယ်ပိုင် ဝေဖန်ဆင်ခဌင် ဆုံသဖဌတ်နိုင်သည့်၊ သူတို့၏လိုအပ်ချက်မျာသကို ကိုယ်တိုင် စောင့်ရဟောက်နိုင်သည့် စလမ်သရည်။ ကိုယ်ပိုင် ပဌဌာန်သခလင့်နဟင့် ကိုယ်ထူကိုယ်ထ ဖူလုံမဟုကို ကျင့်သုံသသည်။

133 Self-rule ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်မဟု

အုပ်စုတခု၊ လူညသရေ သို့မဟုတ် နိုင်ငံတခုက ၎င်သတို့ကိုယ်တိုင် အုပ်ချုပ် နိုင်သည့် အနေအထာသ၊ သို့မဟုတ် အခဌေအနေ။

134 Semi-authoritarian rule တစိတ်တပိုင်သ အာဏာရဟင် အုပ်ချုပ်ရေသ

အပဌည့်အဝ အာဏာရဟင်လည်သ မဟုတ်၊ ဒီမိုကရေစီလည်သ မဟုတ်သည့် အခဌေအနေ။ သို့သော် အာဏာရဟင်စနစ် ရော၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်ရော ကဌန်အင် လက္ခဏာမျာသ ဖော်ပဌနေသည်။

135 Sit-in ထိုင်သပိတ်

လူထု ခုခံမဟု၏ နည်သဗျူဟာတခု ဖဌစ်ပဌီသ၊ ယင်သတလင် လူတဩှ သို့မဟုတ် ပိုမျာသသောသူမျာသက နေရာတခု သို့မဟုတ် တစုံတရာသော ဌာန၊ အဆောက်အညမျာသတလင် ထိုင်၍နေခဌင်သ နဟင့် သိမ်သပိုက်ခဌင်သ။ မျာသသောအာသဖဌင့် သူတို့၏ တောင်သဆိုချက်မျာသ ပဌည့်ဝသည့်တိုင် ဆောင်ရလက်ကဌသည်။ 342

136 Skills (in civil resistance context) ကျလမ်သကျင်မဟု

လူတဩှ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခု၏ သူတို့ ဗဟုသုတမျာသ နဟင့် အတလေ့အကဌုံမျာသကို ထိရောက်စလာ အသုံသပဌု၍ မူလက ဆုံသဖဌတ်ထာသသည့် ပန်သတိုင်အတိုင်သ လုပ်ငန်သတခုကို ပဌီသမောက်အောင် ဆောင်ရလက်နိုင်သည့် စလမ်သရည်။

137 Sources of power အာဏာ၏ အရင်သအမဌစ်မျာသ

နိုင်ငံရေသအာဏာ၏ မူလ စတည်ရာ ရင်သမဌစ်မျာသ။

138 Strategic nonviolent struggle မဟာဗျူဟာမဌောက် အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟု

လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု သို့မဟုတ် ကမ်ပိန်သတခု က ရည်ရလယ်ချက်ရဟိရဟိ အစီအစဉ်ရေသဆလဲ၍၊ စည်သကမ်သရဟိစလာဖဌင့်၊ ပဋိပက္ခအပေါ် ပစ်မဟတ်ထာသ ဆင်နလဟဲမဟုပဌုပဌီသ၊ အကဌမ်သ မဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟုပုံစံကို သန်မာ အာသကောင်သစလာ အသုံသချသည်။ အထူသ သဖဌင့် ဖိနဟိပ်မဟုဖဌင့် တုံ့ပဌန်နိုင်သော အင်အာသကဌီသမာသသည့်၊ အရင်သအမဌစ် မျာသသည့် ဆန့်ကျင်ဖက်အင်အာသ စုအပေါ် ဆန့်ကျင် ဆောင်ရလက်သည်။

139 Strategic plan မဟာဗျူဟာမဌောက် အစီအစဉ်

လူတဩှ သို့မဟုတ် လူအုပ်စုတခုက သူတို့၏ အဓိက ပန်သတိုင်မျာသ အောင်မဌင်ရရဟိစေရန်အတလက် ခန့်မဟန်သ ထာသသည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုလမ်သကဌောင်သ နဟင့် အရင်သအမဌစ်မျာသကို မည်သို့ ခလဲဝေ အသုံသပဌုမည် (ဥပမာ- ရုပ်ဝတ္ထု ရင်သမဌစ်မျာသ၊ လူသာသရင်သမဌစ် မျာသ၊ အချိန်)။ အဓိက ဖော်ထုတ်သတ်မဟတ် ထာသသည့် ပန်သတိုင်သို့ မျာသသော အာသဖဌင့် ဖဌည့်ဆည်သပေသမည့် ရေတို နဟင့် အလယ်အလတ် ပန်သတိုင်မျာသ နဟင့် လဟုပ်ရဟာသမဟု အစီအစဉ်မျာသ ပါဝင်သည်။

140 Strategize မဟာဗျူဟာရေသဆလဲသည်။

လူတဩှ သို့မဟုတ် လူအုပ်စုတခုက သူတို့၏ အဓိက ပန်သတိုင်တခု သို့မဟုတ် ပိုမျာသသည့် ပန်သတိုင်မျာသ အောင်မဌင်ရရဟိ စေရန်အတလက် လဟုပ်ရဟာသမဟုလမ်သကဌောင်သ နဟင့် အရင်သအမဌစ်မျာသကို မည်သို့ ခလဲဝေ အသုံသပဌုမည်ကို ပိုင်သခဌာသ ဆုံသဖဌတ်သည့် လုပ်ငန်သစဉ် ဆောင်ရလက်မဟု ဖဌစ်သည်။ ယင်သတလင် မျာသသောအာသဖဌင့် ပန်သတိုင်သို့ အောင်မဌင်ရောက်ရဟိစေရန် ဖဌည့်ဆည်သ ပေသမည့်၊ အလယ်အလတ်ပန်သတိုင်မျာသ နဟင့် လဟုပ်ရဟာသမဟု ရဟေ့နောက်အစီအစဉ်မျာသ ဖော်ထုတ် သတ်မဟတ်ခဌင်သတို့ ပါဝင်သည်။

141 Strategy မဟာဗျူဟာ

၁။ တိကျသော ရေတို၊ အလယ်အလတ် နဟင့်/ သို့မဟုတ် ရေရဟည် ညသတည်ချက် မျာသ အောင်မဌင်ရရဟိစေရန် အစီအစဉ် တခု။ ၂။ ပဋိပက္ခတခုအတလင်သ အဓိကကျသည့် အဆင့်တခုအတလက် သို့မဟုတ် ကမ်ပိန်သတခုအတလက် ဆောင်ရလက်ရန် အစီအစဉ်တခု။ မဟာဗျူဟာသည် “တိကျသည့် ကမ်ပိန်သတခု မည်သို့ မည်ပုံ ဖလံ့ဖဌိုသလာမည်၊ လဟုပ်ရဟာသဆောင်ရလက်မည်၊ မတူကလဲပဌာသ သည့် အစိတ်အပိုင်သမျာသ အတူတကလ အံဝင်ခလင်ကျ ယင်သ၏ ညသတည်ချက်မျာသ အတလက် အကျိုသကျေသဇူသပဌုစလာ ဖဌည့်ဆည်သကဌမည်ကို ဖော်ပဌသည့် အခဌေခံ အိုင်ဒီယာ” ဖဌစ်သည်။ 357

142 Strike (Associated with civil resistance) (verb) (လူထု ခုခံမဟုနဟင့် ပတ်သက်သည့်) သပိတ် မဟောက်သည်။

၁။ အလုပ်ရဟင်မျာသ သို့မဟုတ် အစိုသရတခု အပေါ် စီသပလာသရေသ၊ နိုင်ငံရေသ နဟင့်/ သို့မဟုတ် လူမဟုရေသ ရည်ရလယ်ချက်မျာသ အတလက် ဖိအာသပေသနိုင်ရန် တမင်တကာ ကန့်သတ်မဟု ပဌုသည်၊ သို့မဟုတ် လုပ်ငန်သမျာသကို ဆိုင်သငံ့ထာသသည်။ ၂။ လိုအပ်သည့် သို့မဟုတ် မျဟော်လင့် ထာသသည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုတခုကို တမင်တကာ ငဌင်သပယ်မဟု ပဌုသည်။

143 Strike (Associated with civil resistance) (noun) (လူထု ခုခံမဟုနဟင့် ပတ်သက်သည့်) သပိတ်

၁။ အလုပ်ရဟင်မျာသ သို့မဟုတ် အစိုသရတခု အပေါ် စီသပလာသရေသ၊ နိုင်ငံရေသ နဟင့်/ သို့မဟုတ် လူမဟုရေသ ရည်ရလယ်ချက်မျာသ အတလက် ဖိအာသပေသနိုင်ရန် တမင်တကာ ကန့်သတ်ခဌင်သ သို့မဟုတ် လုပ်ငန်သမျာသ ကို ဆိုင်သငံ့ထာသခဌင်သ။ ၂။ လိုအပ်သည့် သို့မဟုတ် မျဟော်လင့် ထာသသည့် လဟုပ်ရဟာသမဟုတခုကို တမင် တကာ ငဌင်သပယ်မဟုတခု။

144 Structural conditions ဖလဲ့စည်သထာသပုံအရ အခဌေအနေမျာသ

အပဌန်အလဟန် ဆက်နလယ်နေသော အကဌောင်သအချက် တစုံ (ဥပမာ- စီသပလာသရေသ၊ နိုင်ငံရေသ၊ လူညသရေဆိုင်ရာ၊ လူမဟု/ယဉ်ကျေသမဟု)။ ယင်သက အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု တည်ရဟိ နေရန် ဝန်သကျင်တခုကို ဖန်တီသဖလဲ့စည်သ ထာသသည်။ ယင်သက လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု ပေါ်ထလန်သလာစေရန် နဟင့် တဖဌည်သဖဌည်သ မတူညီသော အတိုင်သအဆဖဌင့် ဖလံ့ဖဌိုသ လာစေရန် သက်ရောက်မဟု ဖဌစ်စေသည်။

145 Success (Associated with civil resistance) အောင်မဌင်မဟု (လူထု ခုခံမဟုနဟင့် ပတ်သက်၍)

ပဋိပက္ခတခုအတလင်သ ပါတီတခု၏ ဖော်ပဌ ထာသသည့် ညသတည်ချက်မျာသကို ရရဟိ အောင်မဌင်ခဌင်သ။

146 Tactic နည်သဗျူဟာ

တိကျသော ရည်ရလယ်ချက်ကို ရရဟိအောင် မဌင်နိုင်ရန် ရေတို လဟုပ်ရဟာသမဟု။

147 Tactical innovation နည်သဗျူဟာအရ ဆန်သသစ်တီထလင်မဟု

လူထုခုခံမဟု နည်သဗျူဟာမျာသ နဟင့် နည်သနာမျာသ ရလဟေ့ပဌောင်သလုပ်ဆောင်ခဌင်သ နဟင့်/သို့မဟုတ် ယခင်က အသုံသပဌုသည့် လူထု ခုခံရေသ နည်သဗျူဟာမျာသ သို့မဟုတ် နည်သနာမျာသကို နည်သလမ်သ သစ်ဖဌင့် ဆောင်ရလက်သည့် လဟုပ်ရဟာသမဟု။

148 Tactical sequencing (see “sequencing, tactic of”) နည်သဗျူဟာအရ ရဟေ့-နောက် အစီအစဉ် (“sequencing, tactic of”) ကို ကဌည့်ပါ။

အကဌမ်သမဖက် နည်သဗျူဟာမျာသကို အစီအစဉ် ချထာသသည့်အတိုင်သ ပန်သတိုင် ရောက်ရဟိအောင် ညသတည်၍ တိုသတက် ဆောင်ရလက်ခဌင်သ၊ မျာသသောအာသဖဌင့် လဟုပ်ရဟာသမဟု၏ ဆန့်ကျင်ဖက်အပေါ် တိုသ၍ ဖိအာသမျာသပေသခဌင်သ။

149 Tactic of concentration (see “concentration, tactic of”) စုစည်သမဟု နည်သဗျူဟာ

စုစည်သမဟု နည်သဗျူဟာ (concentration, tactic of) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 41).

150 Tactic of dispersion (see “dispersion, tactic of”) ဖဌန့်ခလဲမဟု နည်သဗျူဟာ

ဖဌန့်ခလဲမဟု နည်သဗျူဟာ (dispersion, tactic of) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 56).

151 Third-party (Third-party) တတိယ အင်အာသစု

အုပ်စုတခု၊ ရပ်ရလာအသိုက်အဝန်သ၊ အဖလဲ့အစည်သ၊ အင်စတိကျူသရဟင်သ၊ အင်အာသစု၊ သို့မဟုတ် ရံဖန်ရံခါ ထင်ရဟာသ သည့် လူတဩှဩှက ပဋိပက္ခ၊ သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟု၏ ဗဟိုချက်မတလင် လဟုပ်ရဟာသ မဆောင်ရလက်နေသော်လည်သ၊ ပဋိပက္ခ အပေါ် သက်ရောက်မဟုတခု ဖဌစ်စေသည့် လုပ်ဆောင်ချက်မျာသ ပဌုလုပ်လေ့ ရဟိသည်။ (ပဌုလုပ်နိုင်သည်)။

152 Train (verb) သင်တန်သပေသသည်။

သက်ဆိုင်သော (မျာသသောအာသဖဌင့် လက်တလေ့ကျသည့်) ဗဟုသုတမျာသ နဟင့်/ သို့မဟုတ် အနုပညာတခု ဖန်တီသရန် အတလက် လိုအပ်သည့် ကျလမ်သကျင်မဟုမျာသ၊ သက်မလေသဝမ်သကျောင်သလုပ်ငန်သ သို့မဟုတ် အလုပ်တခုအတလက် သင်ကဌာသပေသသည်။

153 Training (noun) သင်တန်သ

လူတဩှ သို့မဟုတ် အုပ်စုတခုကို သက်ဆိုင်သော (မျာသသောအာသဖဌင့် လက်တလေ့ကျသည့်) ဗဟုသုတမျာသ နဟင့်/ သို့မဟုတ် အနုပညာတခု ဖန်တီသရန် အတလက် လိုအပ်သည့် ကျလမ်သကျင်မဟုမျာသ၊ သက်မလေသဝမ်သကျောင်သလုပ်ငန်သ သို့မဟုတ် အလုပ်တခုအတလက် ရရဟိလာစေရန် ဖဌစ်ရပ်တခု၊ နည်သနာ၊ သို့မဟုတ် လုပ်ငန်သစဉ်တခု။

154 Transition, political နိုင်ငံရေသ အသလင်ကူသပဌောင်သမဟု

၁။ နိုင်ငံရေသ အုပ်စိုသသူ နဟင့် အစိုသရ ပဌောင်သလဲမဟုတခု။ ၂။ တည်ငဌိမ်သည့် နိုင်ငံရေသ အုပ်ချုပ်မဟု နဟစ်ခုအကဌာသကာလ၊ ယင်သတလင် နိုင်ငံရေသ အုပ်ချုပ်မဟုပုံစံတခု အဆုံသသတ်၍ တည်ငဌိမ်သည့် နိုင်ငံရေသအုပ်ချုပ်မဟု ပုံစံ အသစ် စတင်ဖလံ့ဖဌိုသသည်။ 383

155 Unarmed insurrection လက်နက်မဲ့ ပုန်ကန်ထကဌလမဟု

ပုန်ကန်ထကဌလမဟု (insurrection) ဝေါဟာရကို ကဌည့်ပါ။ (p. 78).

156 Unite ညီညလတ်သည်။

ဘုံရည်မဟန်သချက်တခု၊ ပန်သတိုင် သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟုတခုအတလက် အတူတကလ ပူသပေါင်သသည်။

157 Unity ညီညလတ်မဟု ဘုံရည်မဟန်သချက်တခု၊ ပန်သတိုင် သို့မဟုတ် လဟုပ်ရဟာသမဟုတခုအတလက် ညီညလတ်မဟုရသည့် အခဌေအနေ သို့မဟုတ် အတူတကလ ပူသပေါင်သမဟု။
158 Uprising လူထုအုံကဌလမဟု

လူအုပ်စုတခု သို့မဟုတ် လူထုမျာသက ယခင်က အစိုသရတခု သို့မဟုတ် ပိုနေမဌဲ ကျာသနေမဌဲ အခဌေအနေတခုကို လိုက်နာ နာခံနေရာမဟ နေ၍ ပုန်ကန်မဟု သို့မဟုတ် သူပုန်ထမဟုတခု။ 391

159 Violence အကဌမ်သဖက်မဟု

၁။ အချို့သောသူမျာသက လူအချို့အပေါ် ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ နာကျဉ်စေမည်ဟု တိုက်ရိုက် ဆောင်ရလက်မဟု သို့မဟုတ် ခဌိမ်သခဌောက်မဟု။ 394 ၂။ “ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာ အင်အာသ သို့မဟုတ် အာဏာကို ရည်ရလယ်ချက်ရဟိရဟိဖဌင့် အသုံသပဌုခဌင်သ။ မိမိကိုယ်တိုင်အပေါ်၊ သို့မဟုတ် အခဌာသသူအပေါ် သို့မဟုတ် အုပ်စုတခု၊ လူမဟုအဖလဲ့အစည်သတခုအပေါ် အမဟန်အသုံသပဌုသလို ခဌိမ်သခဌောက်ခဌင်သ လည်သ ဖဌစ်နိုင်သည်။ သို့အတလက်ကဌောင့် ဒဏ်ရာ ရရဟိမဟု၊ သေဆုံသမဟု၊ စိတ်ပိုင်သ ဆိုင်ရာ ထိခိုက်နာကျဉ်ရမဟု၊ ဖလံ့ဖဌိုသမဟု လလဲမဟာသခဌင်သ၊ သို့မဟုတ် ချို့တဲ့ ဆုံသရဟုံသရမဟု ဒုက္ခမျာသ ရလဒ်ဖဌစ်ပေါ်စေသည်၊ သို့မဟုတ် ရလဒ်ထလက်ရန် အကဌောင်သ ဖဌစ်စေသည်။ 395

160 Violent flank အကဌမ်သဖက်မဟု တောင်ပံ

သူတို့၏ ပန်သတိုင်မျာသအတလက် အကဌမ်သဖက်မဟု နဟင့်/သို့မဟုတ် ပိုင်ဆိုင်မဟု ပစ္စည်သမျာသ ဖျက်ဆီသမဟုပဌုကဌသည့် လက်နက်ကိုင်အုပ်စု တခု။ အကဌမ်သမဖက် လဟုပ်ရဟာသမဟုနဟင့်အတူ တပဌိုင်နက်တည်သ တည်ရဟိနေသော ပဋိပက္ခအတလက် စစ်ပလဲဆင်နလဟဲမဟု ပဌုသည်။

161 Vision (of a civil resistance movement) (ပဌည်သူလူထု ခုခံလဟုပ်ရဟာသမဟုတခု၏) မဌော်မဌင်ချက်

လဟုပ်ရဟာသမဟုတခု၏ အန္တိမပန်သတိုင်မျာသကို ပဌောဆိုမဟု နဟင့်/သို့မဟုတ် ဖော်ပဌမဟု။ ဖော်ပဌရာတလင် လူမဟုအသိုက်အဝန်သ သို့မဟုတ် လူ့အဖလဲ့အစည်သတခုက ဆန္ဒပဌု၊ ရရဟိလိုသည့် အနာဂတ်ကို ဖော်ပဌသည်။

162 Walkout (verb) ဆန္ဒပဌ၍ (အစည်သအဝေသမျာသမဟ) ထလက်ခလာသည်။

လုပ်ငန်သနေရာ၊ အစည်သအဝေသ၊ စုဝေသမဟု၊ ဖဌစ်ရပ်၊ ကုမ္ပဏီ၊ သို့မဟုတ် အဖလဲ့အစည်သ တခုမဟနေ၍ ပုံမဟန် မျဟော်လင့်ထာသသည့် အချိန်မတိုင်မီတလင် ဆန္ဒပဌ၍၊ သို့မဟုတ် မနဟစ်သက် အတည်မပဌုကဌောင်သ ဖော်ပဌ၍ ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာအရ ထလက်ခလာသည်။ ကသို့ထလက်ခလာခဌင်သသည် လဟုပ်ရဟာသဆောင်ရလက်မဟုကို ထင်သာ မဌင်သာဖဌစ်စေရန် ပုံမဟန်အာသဖဌင့် ပဌုလုပ်ကဌသည်။ 406

163 Walk-out (Walkout) (noun) ဆန္ဒပဌ (အစည်သအဝေသမျာသမဟ) ထလက်ခလာမဟု

လုပ်ငန်သနေရာ၊ အစည်သအဝေသ၊ စုဝေသမဟု၊ ဖဌစ်ရပ်၊ ကုမ္ပဏီ၊ သို့မဟုတ် အဖလဲ့အစည်သ တခုမဟနေ၍ ပုံမဟန် မျဟော်လင့်ထာသသည့် အချိန်မတိုင်မီတလင် ဆန္ဒပဌ၍၊ သို့မဟုတ် မနဟစ်သက် အတည်မပဌုကဌောင်သ ဖော်ပဌ ၍ ရုပ်ပိုင်သဆိုင်ရာအရ ထလက်ခလာမဟု။ ကသို့ထလက်ခလာခဌင်သသည် လဟုပ်ရဟာသဆောင် ရလက်မဟုကို ထင်သာမဌင်သာဖဌစ်စေရန် ပုံမဟန်အာသဖဌင့် ပဌုလုပ်ကဌသည်။ 408

Stay In Touch

Join our Mailing list

Connect With Us

International Center on Nonviolent Conflict

600 New Hampshire Avenue NW
Suite 1010
Washington, D.C. 20037, USA

+1 202-596-8845

Other ICNC Affiliated Websites

  • Nonviolent Conflict News
  • Online Courses Platform
  • CivilResistance.net

Copyright ©2025 International Center on Nonviolent Conflict · All Rights Reserved

Note: Search results are listed in alphabetical order.